به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرهای فوری، در گذشته حجم زیادی از فعالیت شعب بانک‌ها به کارهایی مثل انتقال مبالغ پایین، پرداخت قبوض، استعلام موجودی و … اختصاص داشت. علاوه بر این، مشتریان بانک‌ها هم برای انجام این امور ساده مجبور بودند به بانک رفته و اصولاً زمان زیادی را در صف بگذرانند. برای بهبود این شرایط کارت‌های بانکی به وجود آمدند. با توجه به قابلیت این کارت‌ها برای انجام فعالیت‌های بانکی از طریق دستگاه‌های خودپرداز و پرداخت از راه دور، هزینه‌های عملیاتی بانک‌ها به شدت کاهش یافته و همچنین از اتلاف زمان مشتریان جلوگیری شد. از دیگر مزایای این کارت‌ها عدم حمل پول نقد برای خرید از فروشگاه‌ها بود. روی همه کارت‌های بانکی یک عدد ۱۶ رقمی حک شده است. در ادامه توضیح می‌دهیم که این اعداد چه معنایی دارند.
چرا شماره کارت بانکی ۱۶ رقم دارد و معنای این اعداد چیست؟
۱۶ رقم روی کارت حاوی اطلاعات مهمی است.
شش رقم اول شماره شناسایی بانک است و مشخص می‌کند که کارت توسط کدام بانک یا موسسه مالی صادر شده است. برنامه نویس‌ها و موسسه‌های بانکی با بررسی این ۶ رقم، بانک صادر کننده کارت را تشخیص می‌دهند. به این شش رقم اصطلاحاً BIN (Bank Identification Number) می‌گویند. این شماره برای بعضی از بانک‌ها به شرح زیر است:
| نام بانک | BIN | نام بانک | BIN |
| بانک ملی ایران | ۶۰۳۷۹۹ | بانک سینا | ۶۳۹۳۴۶ |
| بانک سپه | ۵۸۹۲۱۰ | بانک سرمایه | ۶۳۹۶۰۷ |
| بانک آینده | ۶۳۶۲۱۴ | بانک شهر | ۵۰۲۸۰۶ |
| بانک کشاورزی | ۶۰۳۷۷۰ | بانک دی | ۵۰۲۹۳۸ |
| بانک مسکن | ۶۲۸۰۲۳ | بانک صادرات | ۶۰۳۷۶۹ |
| بانک اقتصاد نوین | ۶۲۷۴۱۲ | بانک ملت | ۶۱۰۴۳۳ |
| بانک پارسیان | ۶۲۲۱۰۶ | بانک تجارت | ۶۲۷۳۵۳ |
| بانک پاسارگاد | ۵۰۲۲۲۹ | بانک رفاه | ۵۸۹۴۶۳ |
| بانک سامان | ۶۲۱۹۸۶ | بانک انصار | ۶۲۷۳۸۱ |
دو رقم بعدی (ارقام ۷ و ۸) معرف کد محصول است که نوع کارت بانکی را مشخص می‌کند. انواع کارت‌های بانکی از قبیل کارت نقدی (کارت‌های بانکی متصل به حساب) یا کارت پیش‌پرداخت (مانند بن کارت، کارت هدیه و کارت اعتباری)، دارای کد محصول مجزا هستند.
هفت رقم بعد (ارقام ۹ تا ۱۵) معرف شماره سریال کارت بوده که برای هر کارت منحصر به فرد است.
رقم آخر (رقم شانزدهم)Check Digit یا رقم کنترلی است. این رقم صرفا برای اطمینان از درست وارد کردن ۱۵ رقم ابتدایی به کار می‌رود. اگر یکی از ارقام شماره سریال اشتباه وارد شده باشد، وجود رقم کنترلی از ارسال وجه به مقصد اشتباه جلوگیری خواهد کرد. این کار از طریق صحت سنجی شماره ۱۶ رقمی انجام میشود.
صحت سنجی شماره ۱۶ رقمی کارت چگونه انجام میشود؟
همانطور که اشاره شد، آخرین رقم شماره کارت، رقم کنترلی بوده و به این صورت محاسبه میشود: اعداد جایگاه‌های فرد در عدد ۲ ضرب میشود و اعداد جایگاه‌های زوج در عدد ۱ ضرب می‌شوند. حاصل جمع همه اعداد به دست آمده باید مضربی از عدد ۱۰ باشد در غیر این صورت شماره کارت معتبر نیست. در نتیجه به ازای هر ۱۵ رقم ابتدایی، تنها یک رقم کنترلی وجود دارد که شماره کارت را تکمیل نماید. پس وجود این رقم تا حد زیادی باعث جلوگیری از اشتباه در ارسال پول خواهد شد. زیرا اگر شما یک یا چند رقم از شماره کارت مورد نظر را اشتباه وارد کنید، احتمالاً نتیجه نهایی فرمول بالا، مضربی از ۱۰ نخواهد بود.
وجود الگوریتم شماره بانکی چه ضرورتی دارد؟
روزانه میلیون‌ها تراکنش در شبکه بانکی صورت می‌گیرد. وجود یک فرآیند منظم در تبادلات مالی، برای جلوگیری از اتلاف وقت ضروری است. برای نمونه سیستم بانکی در حین انجام هر تراکنش کارت به کارت، باید مشخصات و نام شخص گیرنده را از میان تمام کارت‌های بانکی تشخیص دهد. با بررسی ۶ رقم اول، بانک مقصد مشخص شده و در نتیجه اطلاعات مورد نظر تنها در میان کارت‌های همان بانک جستجو میشود.
در ادامه به شیوه استفاده از این الگوریتم برای ایجاد تجربه کاربری مناسب در اپلیکیشن همراه کارت اشاره میشود.
«همراه کارت» یک اپلیکیشن پرداخت است. این نرم افزار موبایلی خدمات بانکی روزمره از قبیل خرید شارژ، خرید بسته اینترنت، پرداخت قبض و… را ارائه می‌کند.
انجام تراکنش در همراه کارت بر پایه کارت بانکی بوده و در نتیجه کاربران پس ازنصب این اپلیکیشن، باید در مرحله اول کارت خود را اضافه کنند. دو روش برای اضافه کردن کارت وجود دارد:
۱- اسکن کارت
در این روش، با لمس دکمه اسکن در اپلیکیشن، دوربین فعال میشود، سپس با قرار دادن کارت در مقابل دوربین، ۱۶ رقم روی آن به صورت خودکار خوانده میشود.
۲- ثبت دستی کارت
در این حالت، تمام ۱۶ رقم روی کارت به صورت دستی وارد میشود. توسعه‌دهندگان اپلیکیشن از الگوریتم شماره کارت که در بالا توضیح داده شد، برای بهبود تجربه کاربری استفاده می‌کنند. در هنگام وارد کردن این اعداد، همراه کارت ۶ رقم اول را بررسی کرده و در همان لحظه بانک صادرکننده را تشخیص می‌دهد، سپس ظاهر کارت مربوطه به کارت بانک مورد نظر تبدیل میشود.
