علت گرانی ظروف پلاستیکی را باید در جایی غیر از بورس کالا جستجو کرد/ پتروشیمی‌ها مهندسی عرضه می‌کنند!

به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرمهم، در چند ماه اخیر هر اتفاقی از نظر کمبود و گرانی در کشور رخ می‌دهد در نگاه اول به این نکته توجه می‌شود که آیا مواد اولیه این محصول، یا خود محصول در بورس کالا عرضه می‌شود یا خیر؟ اگر در بورس کالا به هر شکلی عرضه وجود داشت بدون هیچ دلیل قانع کننده‌ای عامل کمبود و گرانی آن کالا، بورس کالا عنوان می‌شود. این تفکر اشتباه که بورس کالا عامل بسیاری از کمبود‌ها و گرانی‌ها در بازار است با آغاز قطعی برق شرکت‌های سیمانی و مشکلات این صنعت آغاز شد و با گرانی و کمبود سرم ادامه پیدا کرد و بعد نیز به عنوان عاملی برای گرانی ظروف پلاستیکی به ویژه در ماه محرم عنوان شد.

حال در رابطه با گرانی ظروف پلاستیکی و این که آیا عرضه این مواد در بورس کالا باعث گرانی آن شده است به گفتگو با کارشناسان پرداخته ایم.
مهدی بیات منش کارشناس بورس کالا ، در رابطه با عرضه مواد پتروشیمی در بورس کالا بیان کرد:بورس کالا عامل گرانی نیست، اما خروجی گرانی در بورس کالا ملاحظه می‌شود. زمانی که نرخ ارز افزایشی پیش بینی می‌شود طبیعتا شرکت‌های تولیدکننده مواد پتروشیمی که بسیاری نیز شرکت‌های خصوصی هستند، عرضه محصولات را که همان مواد اولیه مانند ظروف پلاستیکی یکبار مصرف است را کمتر می‌کنند و تمایل شان بیشتر به سمت صادرات می‌رود و اگر صادرات نیز نکنند، همین کاهش عرضه خود سبب جهش قیمت به سمت بالا می‌شود.
این کارشناس بورس کالا در ادامه اظهار کرد: بنابراین مقصر بیان کردن بورس کالا در رابطه با این گرانی‌ها اصلا درست نیست. پلتفرم بورس کالا تنها برای مشخص شدن عرضه و تقاضا و کشف قیمت صحیح است و اختیار عرضه با شرکت تولید کننده است و این وزارت صمت است که باید بیاید و شرکت‌ها را مکلف کند که سهمیه‌های بهین یاب‌ها را بدهند و باید بر آن‌ها نظارت دقیق داشته باشد.

کاهش عرضه‌ها در بورس کالا بر عهده بورس کالا نیست

بیات منش در ادامه افزود: این گرانی‌ها ناشی از گرانی محصولات در خود کارخانه‌ها و پتروشیمی‌ها است و گا‌ها برخی پتروشیمی‌ها خودشان به دلایل مختلف عرضه شان در بورس کالا را کاهش می‌دهند که باید بر این موضوع نیز نظارت درست شکل گیرد، یعنی علت کاهش عرضه و در برخی مواقع مهندسی عرضه باید بررسی شود که این نیز بر عهده بورس کالا نیست و باید وزارت صمت و قسمت‌های مرتبط دیگر این بررسی‌ها و نظارت‌ها را انجام دهند.
او در ادامه گفت: موضوع افزایش قیمت محصولات پتروشیمی موضوعی است که تاریچه آن به بیش از ده سال گذشته و قبل از سال ۹۱ باز می‌گردد، اما این که چرا برای آن فکری نشده است جای سوال است و این مقصر نشان دادن بورس کالا بسیار جای تعجب دارد.
وضعیت عرضه برخی مواد پتروشیمی و فرآوردهای نفتی مهم برای ظروف پلاستیکی در بورس کالا از ابتدای فرودین ۱۴۰۰:

شهرام رضایی، مدیر سرمایه گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی اظهار کرد: سیاست این است که محصولات پتروشیمی به دلیل کشف قیمتی که باید صورت بگیرد، در بورس عرضه شوند، به همین دلیل، در شرکت ملی صنایع پتروشیمی یک مدیریت صنایع پایین دستی وجود دارد تا مطمئن شود این روند درست صورت می‌گیرد.

عرضه در بورس کالا برای ارائه عدالت و کشف صحیح قیمت‌ها

او افزود: شاید دلیل گلایه‌ها از کم عرضه شدن محصولات در بورس کالا باشد، اما این نکته بسیار اهمیت دارد که دلیل ارائه این محصولات در بورس کالا، کشف قیمت آن‌ها برای ارائه عدالت و رقابت صحیح است.
رضایی ادامه داد: در غیر این صورت، برخی از پتروشیمی‌ها ممکن است با قیمت‌ها دامپ کنند (پایین آوردن غیرعادی قیمت ها) که عرضه محصولات در بورس، از این کار جلوگیری می‌کند. رعایت عدالت می‌تواند در پتروشیمی‌ها و صنایع پایین دستی آن‌ها ایجاد علاقه کند تا روی برخی از محصولات تمرکز کنند.

عدم استفاده کامل از ظرفیت‌ها دلیلی برای ایجاد التهابات

محسن صفری مدیر کل دفتر صنایع غیر فلزی وزارت صمت با اشاره به اینکه پتروشیمی‌ها باید از تمام ظرفیت برای تنظیم بازار استفاده کنند گفت: یکی از دلایلی که می‌توانیم بگوییم ایجاد التهاب در بازار مواد پتروشیمی می‌کند بحث عدم استفاده کامل از ظرفیت پتروشیمی‌ها است.
حمید منصوری پور سرپرست برنامه ریزی تولید آروماتیک‌ها گفت: مسئله مربوط به تولید است، تولید محصولاتی که نیاز کشور است باید صورت بگیرد و این محصولات باید در بورس عرضه شود. شرکت‌های پتروشیمی را باید مجاب به کف عرضه کرد، لذا بر اساس کمترین و حداقل‌ترین مشکلی که دارند باید تولید صورت بگیرد.
حسین دور رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان لوله با بیان اینکه پتروشیمی‌ها با مهندسی عرضه سود می‌کنند ادامه داد: سال گذشته ۵۹ درصد موادی که از بورس خریداری شد با رقابت صورت گرفته است لذا ۵۹ درصد کل معاملاتی که در بورس انجام شد با رقابت بوده است.

مهندسی عرضه شاید عاملی برای کمبود باشد

او افزود: پتروشیمی‌ها مهندسی عرضه می‌کنند لذا موادی را تولید کردند که خریداری نداشته است.
او گفت: از دادستان کل کشور درخواست می‌کنیم که به این قضیه ورود پیدا کند و وزارت صنعت و وزارت نفت در دو سوی دیگر این ماجرا قرار دارند، بورس کالا فقط ورودش را از طریق سامانه بهین‌یاب می‌گیرد، وزارت صنعت متولی سمت تقاضا و بهین یاب است.
با توجه به نظرات بیان شده می‌توان گفت بورس کالا در گرانی‌ها بی تقصیر است چرا که تنها محلی برای تعیین عرضه و تقاضا است. حلقه گم شده این گرانی‌ها را باید در مهندسی عرضه و کم شدن عرضه‌ها و برخی دیگر از مشکلات دانست. که این مشکل نیز با نظارت دقیق و برخورد‌های قاطع قابل مرتفع شدن است البته اگر برای حل آن عزمی وجود داشته باشد./yjc