میوه‌های گران؛ دست‌های کوتاه
به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرمهم، میوه‌ها از آن خوراکی‌هایی هستند که همواره به خوردنشان توصیه شده است. این خوراکی‌های رنگارنگ و آبدار که هم ترشش هست هم شیرین و ملسش افزون بر ارزش غذایی زیادی که دارند، در همه دورهمی‌ها از عروسی و عزا گرفته تا شب‌نشینی‌های ساده به عنوان یکی از بهترین خوراکی‌های پذیرایی استفاده میشود. هم بچه دوست دارد هم جوان و پیر. دوای بسیاری از دردهاست و از هر دارویی طبیعی‌تر و کم خطرتر است. حالا این میوه‌های خوش رنگ و لعاب چند وقتی است که بازارشان کساد شده و خریدارانشان هر روز کمتر می‌شوند. این میوه‌ها به قدری گران شده‌اند که تقریبا از سبد بسیاری از خانواده‌ها حذف شده اند.
جهش تند قیمت
در یکی دو سال اخیر با شرایط اقتصادی که در کشور حاکم بود، بسیاری از اقلام از جمله خوراکی‌ها با یک جهش نسبتا تند قیمت رو به رو بودند. گوشت، مرغ، برنج، روغن و شکر در دسته‌ی این اقلام هستند که همه با افزایش قیمت مواجه بودند؛ بعضی بیشتر و بعضی کمتر. در این میان میوه‌ها نیز افزایش قیمت شدیدی داشتند. به گونه‌ای که قیمت بعضی از میوه‌ها در مغازه‌های شخصی با قیمت گوشت برابری می‌کند.
قیمت میوه در خرده فروشی‌ها
در این روزها تقریبا کسی نیست که قیمت میوه‌ها را گران نداند. مردم یا نمی‌خرند و یا اگر می‌خرند به قیمت بالای آن واقفند. در همین راستا اخیرا قیمت چند میوه که میوه‌های فصل هم جزو آن‌ها هستند منتشر شد. به گزارش ایسنا براساس مشاهدات میدانی از برخی از خرده فروشی‌های سطح شهر تهران قیمت هر کیلو لیمو ترش سنگی ۳۰هزار تومان، لیمو ترش ریز ۷۰ هزار تومان، پرتقال توسرخ ۱۷هزار و۹۰۰تومان، تامسون ۱۴هزار و۵۰۰ تومان، لیمو شیرین ۲۹ هزار تومان، پیاز سفید۶۹۰۰ تومان، پیاز زرد ۴۹۰۰ تومان، هندوانه ۳۹۰۰تومان، موز ۲۷هزار و۸۰۰ تومان، گوجه فرنگی ۷۵۰۰ تومان، خیار۸۹۰۰تومان، سیب زرد ۲۳ هزار تومان، سیب قرمز ۱۳ هزار و۹۰۰ تومان، هلو ۳۹هزار تومان، زرد آلو ۵۰ هزار تومان، توت فرنگی ۵۵ هزار تومان، توت سفید ۲۰هزار تومان، گوجه سبز ۹۰ هزار تومان، گیلاس ۱۳۵هزار تومان، شاه‌پسند ۸۹۰۰تومان و ملون ۷۹۰۰ تومان است.
قیمت میوه در میدان‌های میوه و تره‌بار
اما قیمت میوه و صیفی امسال در تره بارها هم چندان پایین نیست. تره‌بارها که همیشه به عرضه میوه با قیمت منصفانه مشهور بودند، امسال به ناچار بعضی از میوه‌های فصل و نوبرانه را با اعداد پنج رقمی به فروش می‌رسانند. اعداد پنج رقمی که سه صفر در کنار آن خودنمایی می‌کنند. در میادین میوه و تره بار نیز قیمت هر کیلو پیاز سفید ۴۹۰۰تومان، پیاز قرمز ۴۸۰۰ تومان، خیار رسمی و رویال ۴۵۰۰ تومان، خیار کوتاه ۴۹۰۰تومان، سیب زمینی انباری ۴۲۰۰ تومان، سیب زمینی نو ۵۷۰۰تومان، فلفل دلمه سبز ۸۵۰۰ تومان، گوجه فرنگی ۵۶۰۰ تومان، گوجه فرنگی گلخانه ۶۲۰۰تومان، هندوانه ۳۴۰۰ تومان، موز ۲۵ هزار و۹۰۰تومان، لیمو شیرین ۱۱هزار تومان، لیمو ترش سنگی ۱۷ هزار و ۹۰۰تومان، انواع گوجه سبز ۳۵ تا ۴۷ هزار تومان، سیب قرمز۷۹۰۰تومان، سیب زرد ۱۱هزار و ۵۰۰تومان، زردآلو ۳۸ هزار تومان، انواع طالبی و کرمک ۷۳۰۰تومان، خربزه و ملون ۵۲۰۰ تومان، توت فرنگی ۳۳هزار و۵۰۰تومان، توت سفید ۱۲هزار تومان، پرتقال رسمی ۱۰ هزار تومان، توسرخ ۱۲ هزار و۵۰۰ تومان و تامسون شمال ۶۸۰۰ تومان است.
ضرری برای همه
گرانی بیش از اندازه‌ی قیمت میوه و سبزی باعث شده تا بسیاری از مردم این خوراکی‌ها را از سفره خود حذف کنند و یا در بهترین حالت بسیار کمتر از گذشته میوه مصرف کنند. قیمت‌هایی که آن قدر قدرتشان زیاد است که رنگ، بو و خاطره طعم دل‌انگیز میوه‌ها هم دل کسی را نمی‌برد. در این میان وضع سبزیجات از نظر خریدار کمی بهتر است. اما به هر روز قیمت سبزیجات هم در مقایسه با یکی دو سال قبل افزایش داشته است. افزایشی قیمتی که در نهایت هم به زیان مصرف‌کننده است و هم تولید‌کننده و توزیع کننده. چرا که کاهش خرید از بازار میوه و تره بار و خره فروشی‌ها باعث ماندن چند روزه خوراکی در محل توزیع و در نهایت فاسد شدن آن است. گرانی که بر بازار میوه حاکم است آفتاب یزد را بر آن داشت تا گزارشی میدانی تهیه کند. آفتاب یزد در این گزارش با چند نفر از مردم تهران به گفتگو می‌نشیند و از آن‌ها درباره‌ی میزان مصرف میوه در این روزها می‌پرسد.
میوه خوراکی اعیانی‌هاست
برای این گزارش به تره بار محله رفتم و بیرون در مجموعه منتظر ماندم تا هنگام ورود و خروج خریداران بتوانم با چند نفر گفتگو کنم. سر ظهر معمولا تره بار از همیشه خلوت‌تر است. سر ظهر بهار است دیگر، آدم دوست دارد استراحت کند و زیر باد کولر یا جلوی پنجره بنشیند و شاید بخت یارش باشد و چرتی بزند، مگر این که خرید داشته باشد یا بخواهد گزارش میدانی تهیه کند! جلوی تره بار محله منتظر در حال رصد رفت و آمد خریداران بودم که پیرمردی با را با دو کیسه پیاز و سیب زمینی دیدم. جلوتر رفتم و از او خواستم چند دقیقه‌ای با من هم کلام شود. علی‌محمد ۶۵ سال دارد و مدتی از بانشستگی‌اش می‌گذرد. او که در حال حاضر با همسرش زندگی می‌کند و فرزندانش ازدواج کرده‌اند می‌گوید: «اصلا از قیمت میوه نپرسید. ما که بی‌خیال شدیم. بقیه مردم را نمی‌دانم. آن قدر همه چیز گران است که کلا دو سه قلم بیشتر نمی‌توان خرید کرد. آن هم پیاز و سیب زمینی و شاهکار کنم گوجه فرنگی. میوه خوراکی اعیانی هاست نه ما. بروید ببینید آلبالو و گیلاس چند است. حالا آلبالو و گیلاس هیچ همین خیار که اصلا میوه حساب نمی‌شود ببینید چه قیمتی پیدا کرد. انگار عکس و فیلم میوه‌ها را ببینیم برایمان بس است. وضعیت این است. باید قبول کنیم که دیگر میوه نخوریم؟ خب گوشت هم نخوریم؟ مرغ و لبنیات هم نخوریم؟ پس چه بخوریم؟ فقط پیاز و سیب زمینی؟»
میوه را حذف کردیم
با علی‌محمد که حسابی توپش پر بود خداحافظی کردم. زن جوان آبی‌پوشی نظرم از جلب کرد. هنوز خریدی نکرده بود و می‌خواست وارد تره‌بار شود که سر صحبت را با او باز کرد. حمیده ۳۵ سال دارد و دو سالی از تاهل او می‌گذرد. او می‌گوید: «والله اگر می‌دانستم زندگی این قدر سخت است اصلا ازدواج نمی‌کردم. همسرم و خانواده او را خیلی دوست دارم ولی شرایط اقتصادی کمرمان را شکسته است. میوه را که کلا حذف کردیم. مگر این که آخر هر فصل یکی دو بار میوه‌های خیلی رسیده و از رده خارج را بخریم. الآن هم آمدم تا کاهو بخرم. بالاخره باید یک طوری فیبر به بدنمان برسد. گوارشمان حسابی مشکل پیدا کرده است. امسال از این میوه‌های تابستانی فقط چند بار هندوانه و طالبی خوردیم. آن هم چون نسبت به بقیه ارزان‌تر هستند. توت فرنگی و هلو و زردآلو را که حتی نمی‌توان تماشا کرد. تماشا نمی‌کنیم که دلمان نخواهد.»
بازگشت به بچگی!
از حمیده خداحافظی کردم و به تماشای رفت و آمد خریداران ادامه دادم. بیشتر از این که خریداران را نگاه کنم، کیسه‌هایی که در دست داشتند را دید زدم. کیسه‌های پر شمار سبزی، طالبی، هندوانه، پیاز، سیب زمینی، گوجه فرنگی، هویج و کیسه‌های کمیاب گیلاس و زردآلو و توت فرنگی. در میدان تره بار همه چیز بر عکس بود. هر چه خوش‌رنگ و لعاب‌تر خریدار و حتی شاید تماشاچی کمتر. در حال تماشای کیسه‌های خریداری شده بودم که چشمم مبهوت رنگ سرخ داخل یکی از کیسه‌ها شد. گیلاس! این گل سرسبد. جلوتر رفتم و از خریدار گیلاس‌ها خواستم با هم گفتگویی داشته باشیم. محمود ۴۵ سال دارد و صاحب یک دختر است. او درباره این که چه میوه‌هایی را بیشتر می‌خرد می‌گوید: «قطعا گیلاس خرید هر روزم نیست. دخترم ۱۰ساله است و گفته برایش گیلاس بخرم. امسال اولین باری است که گیلاس خریدم. همیشه که نمی‌شود خرید. این‌ها میوه‌های لوکس هستند. گفتم نوبرانه نیم کیلو برای دخترم بخرم. بیشتر از این نمی‌شود خرید. حالا بعدا اگر ارزان‌تر بشود شاید باز هم بخریم. بیشتر میوه‌هایی که می‌خریم سیب و پرتقال و هندوانه است. همین سبزیجات هم گران شده است. کیلویی ۱۰ تومان پول نخود فرنگی دادم. وقتی بچه بودیم موز خیلی گران بود. میوه پولدارها بود. الآن دوباره همان وضعیت است. انگار به عقب برگشتیم. مهمانی و خرج دادن که دیگر اصلا ممکن نیست. یک مهمانی آبرومند ده نفره یک میلیون به بالا خرج روی دستمان می‌گذارد.»
مصرف گوشت قرمز را بسیار محدود کردیم
صحبتم را با محمود زود تمام کردم تا بتوانم با زن جوانی که دست خالی از تره بار بیرون آمده بود، گفتگو کنم. فریبا که در دستش جز کیف پول چیز دیگری نبود در حال رفتن به سمت خودرویش بود که از او خواستم تا کمی با من صحبت کند. او می‌گوید: «من امروز خرید خاصی نداشتم. آمده بودم گوجه فرنگی بخرم که به نظرم کیفیت خوبی نداشت. میوه و بقیه وسایل را دیروز خریدیم؛ سیب و پرتقال و پیاز و سیب زمینی و چند قلم دیگر. راستش ما از اول خیلی مصرف میوه نداشتیم. نه من میوه خورم نه همسرم. اما واقعا قیمت‌ها خیلی گران شده است. سفره ما هم کوچک شده است. مصرف گوشت قرمز را بسیار محدود کردیم؛ شاید در حد ماهی یک بار. با این که هم من و هم همسرم شاغل هستیم ولی قیمت این خوراکی‌ها برای ما خیلی بالاست. تهیه‌اش سخت است. ماهی را کاملا حذف کردیم. بیشتر غذاها را با سویا یا مرغ درست می‌کنم؛ قرمه سبزی با مرغ، استانبولی با مرغ. مرغ هم گران شده است. ولی چاره نیست. باید گاهی یک چیزهایی بخوریم وگرنه باید پول دوا و درمان بدهیم. الآن هم با این شرایط کرونا که بدن باید قوی باشد، همه چیز گران است. سیستم ایمنی بدن با نخوردن میوه و پروتئین چطور قوی شود؟»
برای نوه‌ها فقط میوه می‌خرم
بعد از فریبا به سراغ زن سالخورده‌ای رفتم که با پای پیاده و یک عصا در حال ورود به بازار تره بار بود. خدیجه ۸۰ سال دارد و قرار بود بعد از خرید و پسرش به دنبالش بیاید. او می‌گوید: «همه خرید ما به همین سه چهار قلم پیاز و سیب زمینی و سیب و خیار خلاصه شده است. من که برای خودم میوه نمی‌خرم. برای نوه‌ها می‌خرم. آن هم نه همیشه. اگر برای خودمان خرید کنم شاید گاهی هنداونه و سیب. برای سیب هم که دندان درست و حسابی ندارم. اصلا از این قیمت‌ها راضی نیستم. آدم را شرمنده بچه و نوه و عروس و داماد می‌کند. دو کیلو میوه خوب که بخریم باید ۱۰۰ تومان خرج کنیم. قبلا با ۱۰۰ تومن آن قدر خرید می‌کردیم که نمی‌توانستیم به خانه ببریم. آن قدر بار زیاد بود که بعدش کمر درد و دست درد داشتیم.»
همچنان میوه زیاد می‌خرم
یاسمن در نسبت با دیگر مراجعه‌کنندگان به بازار تره بار نسبتا جوان است. او که ۲۵ سال دارد و برای خرید میوه به بازار آمده است می‌گوید: «اگر بخواهم راست بگویم من میوه زیاد می‌خرم. به جای این که پولم را در جاهای دیگر خرج کنم ترجیح می‌دهم چیزی بخرم که برایم مفید باشد. خیلی گران است قبول دارم. اصلا باور کردنی نیست. اما من واقعا میوه دوست دارم. مخصوصا میوه‌های تابستان را. میوه‌های فصل و نوبرانه را هم می‌خرم. شاید نوبرانه‌ها را نسبت به میوه‌های دیگر کمتر بخرم ولی هر میوه‌ای را چند بار امتخان می‌کنم. اما واقعا همه نمی‌توانند به راحتی میوه بخرند. ما هم فعلا مجردیم و هر کسی که بخواهد به خانه برگردد سر راهش یک چیزی می‌خرد. هم من و هم خواهرم. ولی قطعا برای کسانی که متاهل هستند همراه با خرج‌های دیگر زندگی سخت است. ما الآن چهار نفریم که هر چهار نفر شاغلیم. ولی باز هم نمی‌توانیم همه چیز را بخریم. قدرت خریدمان نسبت به قبل کمتر شده است. آن‌ها که مستاجرند وضعیت خیلی سخت‌تری دارند. طبیعی است که نتوانند میوه بخرند.»
قبلا زیاد زیاد می‌خریدیم، الآن کم کم
پس از گفتگو با یاسمن تصمیم به ترک بازار تره بار گرفته بودم که نظرم به مادر و کودکی که تازه می‌خواستند وارد بازار بشوند جلب شد. مارال ۳۸ سال دارد و پسربچه‌ی او ۱۰ساله است. مارال که زنی خانه دار است می‌گوید: «میوه‌های فصل به شدت گران هستند. اصلا نمی‌شود طرفشان رفت. مخصوصا وقتی نوبرند. امسال صبر کردم تا حسابی از نوبری درآیند. اما هنوز به حدی گران است که فقط توانستم یک بار نیم کیلو از یک میوه فصل بخرم. خیلی از میوه‌ها هم فصلشان تمام میشود و ما نمی‌توانیم بخریم. قیمت میوه‌های این فصل واقعا سرسام‌آور است. تازه من یک بچه دارم وضعم این است. وای به روز آن‌هایی که بچه‌های بیشتری دارند. الآن با بچه‌ای که هوس توت فرنگی کرده چه کار کنم؟ بگم جای توت فرنگی سیب بخور؟ خیار بخور؟ حالا بچه ما زیاد بهانه‌گیر نیست. اما هر بچه‌ای باشد حق دارد. ما با این سن و سال دلمان توت فرنگی و شاه‌توت می‌خواهد چه برسد به بچه ها! حالا فقط بحث میوه نیست. خیلی از خوراکی‌ها نمی‌توانیم بخریم. هیچ چیزی با مناسب عرضه نمی‌شود.» از آراد، پسر مارال خواستم تا بگوید چه میوه‌هایی را دوست دارد. آراد می‌گوید: «توت فرنگی، خیار، هندوانه، موز و نارنگی. قبلا ما زیاد زیاد میوه می‌خریدیم. الآن کم کم.»
داغ میوه‌های فصل
میوه‌های خوشمزه و دل پسند این فصل یکی پس از دیگری تمام می‌شوند و جای خود را به میوه‌ی بعدی می‌دهند. هم قیمتشان بالاست و هم عمرشان کوتاه است. نوبر و غیر نوبرش از نظر زمانی چندان فاصله ندارند. این میوه‌ها در حالی وارد بازار می‌شوند و زود خداحافظی می‌کنند و می‌روند تا سال دیگر که بسیاری از مردم همچنان منتظرند تا قیمت‌ها ارزان‌تر شود؛ انتظاری که نتیجه چندانی ندارد و فقط حسرتی یک‌ساله به دل می‌گذارد. و در نهایت آنچه از این فصل در ذهن باقی می‌ماند گرما و گرانی است و داغ گوجه سبز و گلابی./آفتاب یزد
