مرغ های ذخیره شده کجا هستند؟

به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرمهم، شرکت پشتیبانی امور دام کشور فروردین ماه ۲۴ هزار تن مرغ مازاد را خریداری و ذخیره کرده است.اکنون ۲ پرسش مطرح است:

اولا این حجم از مرغ کجاست و چرا توزیع آن در بازار احساس نمی‌شود؟ثانیا سود اختلاف قیمت خرید ابتدای سال با الان در جیب چه کسانی می‌رود؟

وقتی کلیپی در فضای مجازی دست به دست می‌چرخید که نشان می‌داد عده‌ای اقدام به زنده به‌گورکردن جوجه‌های یک روزه می‌کنند، واکنش‌های متفاوتی از جمله جریحه‌دار شدن احساسات مردم رقم خورد. تا در نهایت حسن عباسی‌معروفان مدیرعامل وقت شرکت پشتیبانی امور دام به‌جای توضیح قانع‌کننده و مبتنی بر واقعیت اقتصادی؛ معدوم‌سازی جوجه‌ها را یک روال طبیعی در صنعت مرغداری دانست و گفت: «کلیپ اخیر به نوعی با افکار عمومی بازی کرده و از این مسئله استفاده ابزاری شده است و دستور پیگیری این موضوع داده شده است!» اینکه سرنوشت این پیگیری و برخورد با ضبط‌کنندگان و ناشران این کلیپ به کجا انجامیده است، موضوع گزارش امروز نیست، اما به طور قطع مدیریت بازار تولید جوجه و گوشت مرغ کشور دغدغه‌ای است که از همان روز برای اهالی فن قابل پیش‌بینی بود.
حال به نقطه‌ای رسیدیم که با نبود توجیه تولید جوجه یکروزه و نهاده‌های کافی با کیفیت مناسب، میزان جوجه‌ریزی از ۱۱۰ تا ۱۲۰میلیون قطعه در ماه به ۸۰ تا ۹۰ میلیون قطعه کاهش یافته است!
از سوی دیگر، در این میان این پرسش مطرح است که وقتی شرکت پشتیبانی امور دام در کل بهار ۹۹ حدود ۱۵۰ هزار تن گوشت مرغ مازاد مرغداران را که به دلیل شیوع کرونا حتی به قیمت ۸ هزار تومان سقوط کرده بود، به قیمت ۱۲۹۰۰ تومان خریداری و در قالب ذخایر استراتژیک خود نگهداری کرد اکنون چرا عرضه آن گوشت مرغ، جوابگوی بازار نیست و قیمت مرغ به ۴۰ هزار تومان
رسیده است؟

اگرچه در این وادی، در مورد میزان خرید دقیق و رسمی گوشت مرغ ذخیره‌سازی استراتژیک و همچنین نهاده‌ها آمار دقیق رسمی نیست و محمدرضا طلایی مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام به عنوان مقام اجرایی این شرکت نیز تا لحظات پایانی صفحه‌بندی روزنامه پاسخگوی تماس‌های تلفنی خبرنگاران روزنامه پیرامون میزان دقیق مرغ‌های ذخیره‌سازی شده نگردیده است. با این وجود یک مقام آگاه در شرکت پشتیبانی امور دام در گفتگو با «آفتاب‌یزد» می‌گوید: این شرکت بر اساس تکلیف شرکت پشتیبانی امور دام موظف به خرید حجم مشخصی نهاده و گوشت مرغ و قرمز است تا در مواقع اضطرار بازار را مدیریت کند؛ اما با توجه به اتفاقات عدم اجرای قانون انتزاع و همچنین تشدید تحریم‌ها مشکلات جدی در تامین نهاده‌های مصرفی مرغداران بروز کرد.
وی با بیان اینکه هم اکنون نزدیک به ۲۸ روز است که شرکت پشتیبانی امور دام روزانه در حال توزیع ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ تن مرغ از مرغ‌های ذخیره‌سازی منجمد و حتی مرغ گرم می‌کند، تصریح کرد: حتی مدتی است که ذخایر استراتژیک در قالب جداول سهمیه‌بندی استانی هم ارائه شده و هیچ محدودیتی در این زمینه نیست.
این مقام آگاه با بیان اینکه شورای امنیت تکلیف معینی را به شرکت پشتیبانی امور دام می‌دهد تا در مواقعی که میزان قیمت مرغ در بازار از میزان مصوب بیشتر می‌شود، توزیع کند، خاطرنشان کرد: در واقع وقتی قرار است مرغ مورد نیاز کشور را به شکل کامل تامین کنید، باید بیش از ۲ میلیون تن مرغ تولید و توزیع شود که این مهم نیاز به ماهانه ۱۱۰ تا۱۲۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی دارد که باید نهاده‌های مختلف لازم آنها تامین شود.

وی با بیان اینکه با فرض دریافت همین ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز به ازای هر دلار ۲۰ درصد هزینه می‌شود تا بار نهاده به مقصد نهایی برسد و این به معنای قیمت تمام شده بیش از روال طبیعی و خارج از چرخه تحریم است، می‌افزاید: این در حالی است که بخش خصوصی برای واردات سویا به دلیل شرایط تعرفه‌ای به مشکل خورد و واردات کاهش یافت. کما اینکه وقتی در تخصیص ارز بوروکراسی افزایش می‌یابد، واردکننده اصلی نهاده هم به سراغ واردات محصول دیگری می‌رود.
این مقام آگاه در شرکت پشتیبانی امور دام افزود: «مشکل ثبت‌سفارش تا اواسط آبان ماه ۹۹ در ید وزارت صمت بوده و بخشی از آن هم به عدم همکاری سیستم بانکی بر می‌گردد که در خرید سویای مورد نیاز خلل ایجاد کرد و بخش خصوصی به آن ورود جدی نکرد و متعاقبا سویا گران شد و با این شرایط باید به مرغداران که باز هم در حال تولید هستند دستمریزاد گفت.»
وی با بیان اینکه نتایج تفاهم‌‎نامه‌ آبان ماه امسال بین جهادکشاورزی و صمت برای واگذاری مسئولیت مدیریت تا مرحله عمده فروشی به جهادکشاورزی در یک یا دو ماه آینده قابل ارزیابی خواهد بود تصریح‌کرد: این در حالی است که بسیاری از صاحبنظران و حتی نمایندگان مجلس گذشته نیز به عدم اجرای قانون انتزاع و سلب آن از وزارت جهادکشاورزی هشدار جدی داده بودند که نادیده گرفته شد.

این مقام آگاه با بیان اینکه شرکت پشتیبانی امور دام نیز تابع دستورات شورای امنیت و جهادکشاورزی است خاطرنشان کرد: در واقع باید دولت به جهادکشاورزی اعتماد و جهادکشاورزی هم در عمل به آن همّت می‌کرد.
وی با بیان اینکه ارز تخصیصی به نهاده‌ها نباید در قالب تعارف و اظهارنظر در داخل یک جلسه باشد تاکید کرد: در واقع وقتی واردکننده نهاده نزد بانک می‌رود، نباید او را به ۳ ماه بعد حواله دهند!
این مقام آگاه با بیان اینکه وقتی هم اکنون قیمت مرغ در جهان بر حسب کیفیت بین یک و شش دهم تا یک و هشت دهم دلار است تصریح می‌کند: در واقع اگر واقعیت را بپذیریم و بجای عدم مدیریت درست به مردم در قالب کارت اعتباری بن پروتئینی بدهیم، سرمایه‌های کشور هم هدر نمی‌رود.

وی می‌افزاید: «با وجود رسیدن قیمت گوشت مرغ به ۳۷ هزار تومان در هر کیلو در این ایام، اگر قیمت ارز ذرت و سویا آزاد شود، قطعا یک ریال هم به قیمت آن اضافه نمی‌شود و در عوض منافذ بروز فساد و امضاها و رانت‌های خاص بسته خواهد شد.»
محمد علی کمالی سروستانی، مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی ایران نیز شامگاه روز گذشته در گفتگو با روزنامه «آفتاب یزد» در خصوص وضعیت ذخیره‌سازی گوشت مرغ در ابتدای سال ۹۹ و میزان و قیمت خرید آن در مقطع و فروش آن در این مقطع از سال و شرایط بحرانی این روزها می‌گوید: «اتفاقا در بهار سال ۹۹ شرکت پشتیبانی امور دام حدود ۱۵۰ هزار تن گوشت مرغ مرغداران را که با زیان ناشی از افت شدید تقاضا و کاهش قیمت مواجه بودند، با قیمت حدود ۱۲ هزار و ۹۰۰ تومان خریداری کرد که هم اکنون همان مرغ‌ها را با قیمت ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان در میادین بصورت تدریجی عرضه می‌کند.»

وی کاهش تولید مرغ را دلیل اصلی افزایش قیمت مرغ در بازار روزهای اخیر عنوان کرد و گفت: کاهش حجم تولید گوشت مرغ در نتیجه کاهش تولید جوجه یک روزه، کاهش جوجه‌ریزی، ‌کاهش سهمیه نهاده‌های دامی متناسب با طول دوره پرورش، تاخیر در تحویل نهاده‌های دامی و بی‌کیفیتی نهاده‌های دامی بوده است.
کمالی با بیان اینکه موارد مذکور موجب کاهش حجم مرغ تولید نیز شده است افزود: این وضعیت به گونه‌ای اسفناک شد که وزن هر مرغ نیز دستکم ۵۰۰ تا ۶۰۰ گرم کاهش داشته است و در مجموع میزان کاهش حجم مرغ عرضه شد در بازار ۹۰ هزار تا ۱۲۰ هزار تن شده است.
وی در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر قیمت تمام شده تولید هر کیلوگرم مرغ برای مرغدار چقدر است، گفت: قیمت تمام شده تولید هر کیلوگرم مرغ برای مرغداران ۱۹ هزار و ۵۰۰ تا ۲۱ هزار تومان است. کمالی سروستانی قیمت منطقی هر کیلوگرم مرغ گرم برای مصرف‌کننده را ۲۵ هزار تا ۲۶ هزار تومان دانست.
در واقع شاید در این وضعیت با وجود خرید مازاد کافی (و تا حدی که به گفته مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی تمام سردخانه‌های شرکت پشتیبانی امور دام لبریز از گوشت مرغ شده است)، باز هم وضعیت افت شدید تولید در چند ماه اخیر به ویژه مهر و آبان ۹۹، نشان می‌دهد که یا باید مسئله تامین نهاده را بصورت ریشه‌ای حل کرد یا شورای امنیت تکلیف تازه‌ای را برای شرکت پشتیبانی امور دام وضع کند که حجم گوشت مرغ خریداری شده و توزیع آن بیش از میزان تعیین شده امسال افزایش یابد! اما در مورد سناریو دوم هم باید دید که آیا این مهم در توان دولت محروم از بودجه کافی که در به در دنبال تامین کسری بودجه از طرق مختلف بوده است، خواهد بود یا خیر!؟ به معنای دیگر نبود نگاه دوراندیشانه به موقعیت بازار و شناخت میزان تقاضا و مشکلات تامین نهاده و پیامدهای معدوم‌سازی جوجه‌ها در فروردین ماه سال ۹۹، خود سند گواهی بر تبعات منفی نادیده گرفتن بازارسنجی مسئولان وزارت صمت در مقطع آغازین سال و نبود هماهنگی در ستاد اقتصادی و اجرایی دولت تدبیر و امید است. بی‌تدبیری که تاوان سنگین آن را این روزها مردم در صفوف خرید مرغ منجمد می‌دهند و به‌جای مرغ ویروس کرونا را به جان می‌خرند!/آفتاب یزد