رنج کوله‌بری برای لقمه‌ای نان/ آیا کوله‌بران ساماندهی می‌شوند؟

اما در واقعیت باید برای این افراد چه کرد؟

دو مسئله‌ای که این روزا بسیار مطرح می‌شود این است که بیایم برای این افراد شغل‌هایی با درآمد خوب ایجاد کنیم تا آن‌ها سختی راه و جور و مشقت چنین کاری را به دوش نکشند و در آینده با مشکلات غالبا جسمی، روحی و… مواجه نشوند، و از طرفی هم مطرح می‌شود این شغل امری است که در کشور رواج یافته و نمی‌شود آن را از بین برد همچنین باید برای بهبود آن شرایطی در زمینه کنترل و ساماندهی آن‌ها انجام داد.

قطعا که متولی امور کولبران وزارت کشور است و آن‌ها معتقد به ساماندهی چنین گروهی از جامعه هستند؛ اما در این میان حسین ذوالفقاری معاون امنیتی انتظامی وزارت کشور گفته است همه زیرساخت‌ها برای حمایت از جامعه کولبری فراهم شده است و ما برای کمک به معیشت مرزنشینان بازارچه‌های مرزی را در نظر گرفتیم، اما به دلیل تحریم‌ها ورود برخی کالا‌ها به کشور‌ها ممنوع شد و عملا مرزنشینان نتوانستند از لایحه حمایتی دولت بهره‌مند شوند.

اقدامات مختلفی برای بهبود شرایط کولبران در کشور انجام شده است و حسین قاسمی مدیرکل امور مرزی وزارت کشور در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اینکه در حوزه بهبود معیشت مردم مرزنشین اقدامات مختلفی صورت گرفته تا از یک طرف راه‌های ورودی غیرقانونی کالا و قاچاق را محدود و از طرفی معیشت مردم مرزنشین را تقویت کنیم، بیان کرد:  وزارت کشور دو موضوع بهبود معیشت مرزنشینان و اقدامات عمرانی را به صورت موازی با هم جلو برده است تا ورود کالای قاچاق به کشور را مدیریت کند.

از طرفی هم مرزیابی نیروی انتظامی خود را پشتیبان امنیت کولبران معرفی می‌کند و نیروی انتظامی بیان می‌کند کولبر کسی است که در یک زمان و مکان اقلام مشخصی را که قانون برایش تعیین کرده تحت نظارت مستقیم مرزبانان از یک گذر مرزی عبور می‌کند.

البته مرزبانی نگرانی‌هایی درخصوص رد و بدل شدن کالا‌های قاچاق و اطلاعات امنیتی توسط این افراد دارد و در این باره سردار احمد علی گودرزی فرمانده مرزبانی نیروی می‌گوید: افراد سودجو با سوء استفاده از کولبران آن‌ها را برای رد و بدل کردن کالا‌های قاچاق به آن طرف مرز‌ها می‌فرستند و در مواقعی نیرو‌های ما دو تا سه بار دستور ایست می‌دهند و اعلام خطر می‌کنند، اما در برخی از مواقع مجبور به تیراندازی می‌شوند.

سردار گودرزی تصریح کرد: پیشنهاد ما این است که مسئولان امر و دستگاه‌های ذی ربط، اقداماتی را انجام دهند تا افراد مشخص شوند و در یک زمان و مکان خاص اقلام مشخصی تحت نظارت مسئولان مرزبانی از مرز‌ها به کشور ورود پیدا کنند.

برخی نمایندگان مجلس هم با نظرات وزارت کشور همسو هستند و خواستار ساماندهی در قالب تصویب مصوباتی در مجلس شورای اسلامی برای حمایت از کولبران شده اند به طوری که چندی پیش مهدی عیسی زاده رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: کولبری یکی از معضلات بزرگ کشور است و هر ساله بسیاری از جوانان تحصیلکرده و نخبه درگیر این معضل می‌شوند.

اما مسئولان ذی ربطی که کولبری را زیبنده کشور نمی‌دانند راهکار‌هایی را مطرح می‌کنند که هم به کرامت انسانی این افراد خدشه وارد نمی‌کند و هم آسیب‌های جانبی‌ای برای آن‌ها نخواهد داشت.

بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره) با همفکری نخبگان سعی دارد این پدیده را هرطور شده از کشور بزداید. آن‌ها با این هدف که درحال حاضر کولبری در کشور یک مسئله عمومی است و موضوعیت این را دارد که هر چه سریعتر این پدیده را از کشور پاک شود، در این باره برنامه ریزی‌های کلانی را هدف گذاری کرده اند.

سید امیرحسین مدنی مدیر عامل بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره) در اولین‌نشست تخصصی بررسی راهکار‌های اشتغال کولبران اظهار کرد: ما با دستگاه‌هایی که در جهت رفع مشکل کولبران و ساماندهی آن‌ها فعالیت می‌کنند جلساتی را برگزار کردیم.

او گفت: با رویکرد اشتغالزایی دنبال رفع این مشکل تلخ کشور در مناطق روستایی و مرزنشین هستیم.

مدنی افزود: ستاد اجرایی فرمان امام(ره) به عنوان نهادی که حل مشکل کولبران را به عنوان یک دغدغه محوری خود دنبال می‌کند، بحث اشتغالزایی برای کولبران روستایی استان‌های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی را در اولویت قرار داد.

مدیرعامل بنیاد برکت با بیان اینکه در این سه استان ۴۸۲ روستا شناسایی شده است که بخش عمده‌ای از کولبران ساکن این روستا‌ها هستند، گفت: شناسایی ظرفیت‌های این‌روستا‌ها در دستور کار قرار گرفت.

او ادامه داد: این استان‌ها در حوزه آبزی پروری، کشاورزی و صنایع دستی ظرفیت‌های خوبی دارند.

مدیرعامل بنیاد برکت با بیان اینکه با مدل‌های ستاد اجرایی فرمان امام دارد بحث اشتغالزایی را دنبال می‌کنیم، گفت: ۳ هزار و ۵۰۰ طرح در روستا‌های مرزنشین اجرایی می‌شود که ۱۰ هزار شغل را برای کولبران در بر میگیرد.

او با بیان اینکه از ابتدای سال تاکنون ۲ هزار ۵۰۰ طرح اشتغالزایی شناسایی شده اند و برای دریافت تسهیلات به بانک معرفی شده اند، گفت: تاکنون در ۳۳۳ روستا حضور پیدا کرده ایم و در مابقی روستا‌ها تا پایان سال فعالیت‌هایی انجام خواهد گرفت.

مدنی گفت: با راه اندازی ظرفیت اشتغالزایی می‌توانیم در ادامه در خصوص کنترل مرز‌ها با نهاد‌های حاکمیتی تعامل‌هایی داشته باشیم.

او با بیان اینکه جا به جایی کالا‌ها باید به صورت رسمی در کشور انجام شود و دستگاه‌های دولتی و قانون گذار باید پای کار بیایند، گفت: رویداد کاک برکت از ایده‌های مردمی و سایر دستگاه‌ها برای اشتغالزایی کولبران این مناطق استقبال می‌کند

البته بنیاد برکت تنهایی نه، بلکه در زمینه ایجاد شغل برای کولبران با راه اندازی رویداد کاک برکت سعی دارد نظرات و ایده‌های نخبگان را با خود همراه کند. کارآفرینان و ایده‌پردازان می‌توانند با مراجعه به آدرس سایت event.barkat.ir طرح‌ها و ایده‌های نوآورانه خود را ارائه کنند تا طرح‌های منتخب پس از بررسی و داوری، از سوی بنیاد برکت حمایت و اجرا شوند.

همچنین در این باره مدنی تصریح کرد: در نهایت شاید این ایده‌ها در قالب طرحی به مجلس شورای اسلامی وارد شود و برای مناطق مفید باشد همچنین تاکنون ۱۸۰ ایده مردمی در حوزه اشتغالزایی به رویداد کاک برکت ارسال شده است و این تعداد افزایش پیدا می‌کند.

او با بیان اینکه همکاری با دستگاه‌ها و نهاد‌ها ایده‌ها افزایش می‌یابند، گفت: در نهایت به چند مدل خوب می‌رسیم که بتوانیم با کمک مجلس و دولت طرح‌های خوبی را در این مناطق اجرایی کنیم.

معضل کولبری به ظاهر مسأله ساده‌ای است، اما در واقع فقط با همدردی، همفکری و همراهی با مردم مناطق مرزی مرتفع می‌شود و نیازمند یک همزیستی است.

بر اساس آمار‌های غیررسمی، تا ۴۰ هزار نفر در استان‌های مرزی کشور مشغول به کولبری هستند که بر اساس این نیاز، ایجاد اشتغال برای کولبران توسط بنیاد برکت در سال‌های آینده هم ادامه خواهد داشت.

به هر حال برای کولبران چه شغل های جدید و محلی ایجاد شود و چه فعالیت در حال حاضرشان  ساماندهی شود باید کرامت انسانیشان حفظ شود و در کنار آن درآمدی در حد شغل کولبری داشته باشند. درست است که برخی کولبران همچنان مصر هستند شغلشان را ادامه دهند اما  از دیدگاه بیشتر صاحب نظران  کولبری به عنوان یک آسیب اجتماعی، تنها زمانی کاهش خواهد یافت که کولبران بتوانند بر اثر اجرای برنامه‌های حمایتی، شغل مناسب جایگزینی را برای خود بیابند./yjc