اقتصاد نیمه پنهان ایران-چین

به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرمهم، درحالی که حلقه تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران در سال‌های اخیر تنگ و تنگ‌تر شده است، توسعه روابط با چین به عنوان دومین اقتصاد جهان یکی از اهدافی بوده که تهران دنبال کرده است. در همین حال چین خودش را به عنوان یک دولت ملزم به تبعیت از تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده نمی‌داند و از اینکه ارتباطات تجاری ایران به پکن منحصر بشود نیز احتمالا رضایت خواهد داشت. با این حال به دلیل فشارهای اقتصادی و تهدیدهایی که واشنگتن در دوره ترامپ علیه پکن داشته است و همچنین با توجه به ادعای آمریکا مبنی بر فعال شدن مکانیسم ماشه چینی‌ها از اقداماتی که منجر به آشکار شدن تجارت آنها با ایران شود یا زیانی به پکن برسد دوری می‌کنند. هرچند به رغم این نگرانی، چین یکی از معدود کشورهایی است که میزانی از تبادلات را دارد و به قولی تنها کشوری است که همچنان از تهران نفت می‌خرد. البته طبیعی است در چنین شرایطی وقتی آنها تنها مشتری هستند تخفیف‌های خاصی را نیز احتمالا برای خرید نفت از ایران دریافت می‌کنند. از همین طریق است که پکن اعتباراتی را نزد خود برای تهران درنظر می‌گیرد تا ایران بتواند خریدهایی را از آن کشور داشته باشد و وارد کند. اما این تبادلات به عبارتی ذیل یک اقتصاد نیمه پنهان هستند و به دلیل نگرانی از تحریم هیچ سابقه و انعکاسی از این مراودات، در اتاق پایا پای فرانکفورت یا نیویورک ثبت نمی‌شود. بنابراین تحریم‌های جدید که بر۱۸ بانک ایرانی اعمال شده نیز تاثیر زیادی بر روابط تهران-پکن نخواهد داشت، ایران همچنان باید گران بخرد و ارزان بفروشد و این درواقع بخشی از قواعد اقتصاد نیمه پنهان در این شرایط است. با این حال در چنین فضایی احتمال ریاست جمهوری جو بایدن و تاثیر آن بر روابط تهران و پکن نیز مطرح می‌شود. در واقع بارقه امید در این باره این است که بایدن گفته به توافق هسته‌ای برمی گردد و اگر چنین شود در قالب گفتگوهای برجامی و با حضور همه طرفین شاید بتوان امید داشت که وضعیت فرق کند. با این حال حضور بایدن به خودی خود نمی‌تواند چندان کلید راهگشایی باشد. آنچه مسلم است در تهران نیز مسئولین باید آمادگی لازم برای بررسی برخی گزینه‌ها در صورت بازگشت آمریکا به برجام را داشته باشند و بتوانند برسر موضوعات متنوع اختلافی به یک جمع‌بندی واحد دست یابند. در غیر این صورت بعید است با ریاست جمهوری بایدن نیز تفاوتی در وضعیت ایران و روزگار ایرانیان شاهد باشیم/آفتاب یزد