روایت تازه از شلیک به هواپیمای اوکراینی

به گزارش بخش حوادث سایت خبرمهم، در حالی که هنوز، اطلاعات جعبه‌های سیاه هواپیمای اکراینی مورد تجزیه و تحلیل قرار نگرفته و مقامات کشورهایی چون کانادا و اوکراین، ایراداتی نسبت به طولانی شدن بررسی آن داشته‌‌اند، دادستان نظامی استان تهران، روز گذشته جزئیات تازه‌‌‌ای از این واقعه را تشریح کرد. او ضمن اشاره به ‌‌‌این‌که هیچ گونه شواهدی مبنی بر حمله سایبری در این زمینه مشاهده نشده، تاکید کرد که تنها اشتباه کاربر موجب شلیک به این هواپیما و سقوط آن شده است. این در حالی است که خانواده‌های قربانیان و مقامات کشورهای مرتبط با این حادثه، همواره انتقادات زیادی نسبت به روند رسیدگی به جزئیات این حادثه داشته‌‌اند. به هر روی، بر اساس آخرین تصمیم قرار است، اطلاعات جعبه سیاه این هواپیما در روز ۳۰ تیر در فرانسه مورد بررسی قرار گیرد، تا شاید بتواند نقاط نامعلوم و مورد مناقشه این حادثه تلخ را تا حدودی شفاف کند. در همین زمینه، دادستان نظامی استان تهران روز گذشته در دیدار با جمعی از خانواده‌های قربانیان سانحه هواپیمای اوکراینی و تعدادی از وکلای آنان به بیان جزئیاتی از این پرونده پرداخت.
غلامعباس ترکی، دادستان نظامی استان در بخشی از این جلسه گفت که تا این لحظه دلیلی بر هک سایبری و الکترونیکی، اختلال بیرونی در سامانه‌های پدافندی و موشکی و نفوذ در سامانه‌ها یا شبکه‌ها به دست نیامده است. وی افزود: به هیچ شواهد و قرائنی برای احتمال خرابکاری و جاسوسی در هواپیما نرسیدیم و آثاری از قطعات موشک شلیک شده بر روی بدنه هواپیما مشهود است و هواپیما بر اثر برخورد با زمین منفجر شده و قطعات آن تا شعاع وسیعی از محل اصابت پراکنده شده که به‌ لحاظ مسکونی بودن محل با مشکلاتی از نظر جمع‌آوری قطعات هواپیما و حفظ صحنه مواجه شدیم. این مقام قضایی ضمن اشاره به علت تأخیر یک ساعته پرواز ۷۵۲، تاکید کرد که دلیل این تاخیر، بار اضافی و افزایش وزن هواپیما بیش از استانداردهای فنی به دلیل زدن سوخت مازاد بر عرف پرواز بود که قبل از درخواست مجوز، به خلبان اعلام و با دستور وی طی این یک ساعت بخشی از بار اضافه هواپیما تخلیه می‌شود و تاخیر پرواز هیچ ارتباطی به بخش کشوری یا لشگری ندارد.
ترکی با اشاره به آغاز تحقیق از متهمان به محض ارسال پرونده به دادسرای نظامی ادامه داد که در همان شب ۲۱دی، تعدادی از افرادی که در سامانه شلیک کننده و بخش‌های بالادستی آن حضور داشتند به عنوان متهم احضار شدند و تحقیقات مبسوطی در همان شب انجام و یکی از متهمان بازداشت شد.
بر اساس سخنان او، در فرآیند تحقیقات، ۵ نفر دیگر به عنوان متهم تحت تعقیب قرار گرفتند که با قرار قانونی بازداشت شدند و در ادامه ۳ نفر از متهمان پس از انجام تحقیقات مقتضی با تودیع وثیقه آزاد شدند در حال حاضر ۳ نفر در بازداشت به سر می‌برند.
دادستان نظامی تهران با اعلام ‌‌‌این‌که دادسرای نظامی در بررسی‌ها به یک سری از خطاها رسیده است، یکی از خطاهای تاثیرگذار و عمده در این سانحه را چنین عنوان کرد: سامانه سیاری که موشک شلیک کرده پس از راه‌‌اندازی مجدد به دلیل شرایط میدانی، شمال واقعی را دقیق تعیین نمی‌کند و همین اشتباه فاحش موجب می‌شود که سمت اهداف شناسایی شده توسط سامانه با اختلافی حدود ۱۰۵ درجه توسط اپراتور مشاهده شود و این خطا، مبنای یک سلسله اشتباهات دیگر قرار می‌گیرد و در نتیجه سامانه پدافندی دچار اشتباه می‌شود. ترکی اضافه کرد که این خطای انسانی در تنظیم مختصات موجب می‌شود، اپراتور سامانه پدافند هوایی، هواپیما را به عنوان هدفی که از ناحیه شمال غربی در حال نزدیک شدن به تهران است و محل و سمت حرکت آن، ارتباطی با باند پروازی فرودگاه ندارد، در رادار خود مشاهده کند و خط سیر هواپیما با خط سیری که کاربر مشاهده می‌کرده متفاوت بوده است.
بر اساس گفته‌های ترکی، کاربر سامانه پدافندی، مشخصات هدف شناسایی شده را به مرکز هماهنگی مربوط اعلام می‌کند، ولی پاسخی دریافت نمی‌کند و اطلاعات ثبت شده نشان می‌دهد که پیام سامانه دفاعی با مرکز هماهنگی مبادله نشده و قبل از مبادله پیام و دریافت پاسخ، متأسفانه کاربر اقدام به شلیک کرده در حالی‌که این قطع ارتباط تنها در حد چند ثانیه بود. کاربر سوال را می‌پرسد و منتظر پاسخ نمی‌شود و بر اساس تشخیص خودش، شلیک را انجام می‌دهد و انتشار خبری مبنی بر شلیک موشک کروز در سامانه ناشی از مشاهدات نورهای پرتاب شونده در مناطق مرزی توسط دیده‌بانان در ساعاتی قبل از وقوع سانحه نیز مزید بر علت می‌شود.
بنا به اظهارات ترکی، خطای فاحش این بوده است که سامانه بدون اخذ اجازه از شبکه، اقدام به شلیک کرده است. او با اشاره به ‌‌‌این‌که سامانه پدافندی به صورت فابریک ،فاقد دوربین دید در شب و سامانه تشخیص دوست از دشمن است، اضافه کرد که اپراتور این سامانه، وقتی هدفی را به عنوان هدف تهدید کننده شناسایی کند باید به مراکز بالادستی خودش که همان شبکه پدافندی است اعلام نماید و پس از دستور شبکه اقدام کند. او با بیان ‌‌‌این‌که دو موشک توسط سامانه پدافندی شلیک شده و بررسی کارشناسان حاکی است که یکی از این موشک‌ها تاثیری بر روی هواپیما نداشته و موشک دیگر در نزدیکی هواپیما منفجر شده، ادامه داد: ۲۶ ثانیه فاصله شلیک‌های اول و دوم بوده، ولی متاسفانه در این فاصله زمانی هم، کاربر برای شلیک دوم از شبکه کسب مجوز نمی‌کند./همدلی