به بهانۀ حذف از بیلبورد

دکتر پریا چوبک

به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، در هفته گذشته خبری مبنی بر ممنوعیت حضور زنان در تبلیغات منتشر شد که حتی پس از مشخص شدن سوء برداشت منتشر کننده و تکذیب اصل ماجرا، همچنان بازخوردهای مثبت و منفی فراوان به همراه داشت.

به نظر می‌­رسد علت واکنش‌­برانگیز شدن این خبر باز می‌­گردد به زمینه‌­سازی برای تحمیل کلیشه‌­ای از خانوادۀ ایرانی، که براساس آن اعمال محدودیت و فشار بیشتر بر زنان، واجب دیده شده و با رویکردهای سخت­گیرانه نسبت به حجاب، محدودیت­های اعمال شده در راستای جوانی جمعیت، تبلیغ ازدواج در سنین زیر ۱۸ سال و یا چند همسری، گمانه‌­زنی در کمرنگ­‌تر کردن تعمدی جایگاه اجتماعی زنان را محتمل نموده است. حال سوال اینجاست که چنین تصویری از زن ایرانی مسلمان تا چه حد با واقعیت زن در جامعه امروزی هم‌خوانی دارد و اصلا وضعیت اقتصادی، چنین اجازه‌­ای را به خانواده­‌ها می‌­دهد که زنان و دختران خود را کلا خانه‌­نشین کرده و به کلیشه مورد نظر نزدیک‌­تر کنند؟ و اینکه الگوسازی­‌های غیرواقعی توسط رسانه به پشتوانۀ نگرش مردسالارانه برخی مسئولین، چه تبعات اجتماعی برای خانواده‌­ها به همراه خواهد داشت. آنچه دیده می‌­شود عدم تغییر این الگو در طی زمان و حتی افراطی­‌تر شدن و مشابهت آن به ساختار زندگی زنان در دوران قاجار است که نه تنها اختلاف نسل­‌ها را در نظر نگرفته بلکه با واقعیت جامعه فرسنگ‌­ها فاصله دارد. ارائه تعاریف این چنین از نقش زن، بدون در نظر گرفتن نیاز افراد، تحصیلات، جایگاه اجتماعی و فرهنگی­ نتیجه‌­ای جز بیشتر شدن فاصله میان مردم با مسئولین و ایجاد حس نادیده گرفته شدن و بی‌­اعتمادی، نخواهد داشت که در این شرایط پذیرش عمومی حتی از قوانینی که در راستای منافع جمعی وضع شده باشند، به سبب خشم و نا­امیدی حاصل از سرخوردگی، عدم مصالحه و تقابل کور خواهد بود. بنابراین شایسته‌­تر است که به جای کلیشه­‌سازی یا تلاش برای نادیده‌­گرفتن نیازهای زنان امروزی و ارائه‌ی هر قالب غیرواقعی دیگر، برای تکریم مقام زن به جایگاه انسانی او توجه شود و با بازنگری در شیو‌ه‌ی برخوردهای قهری، حذفی و سلبی، ساختار حقیقی جامعه‌ی ایرانی کارشناسی شده و براساس واقعیت حال حاضر و تکیه بر ظرفیت‌­های موجود فرهنگی، طرح‌­های اجتماعی با همراهی کلیه‌ی سلایق، پیاده‌­سازی شوند.