انزوای خطرناک

دکتر پریا چوبک

به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، پندمی و قرنطینه‌ی خانگی، وضعیتی اضطراری در جهان بوجود آورد که اثرات روانی و اختلالات ناشی از آن تاثیرات مخربی بر روابط اجتماعی و روحی گروه­‌های سنی مختلف را به همراه داشت.

یکی از آسیب پذیرترین گروه‌­ها در این میان نوجوانان هستند که در مراحل اولیۀ شناسایی شخصیتی و یافتن جایگاه خود در اجتماع، درگیر انزوایی دوساله شده که پایه‌­های بنیادین ارتباطی را برای آنان متزلزل ساخته است. یافته‌­های یک مطالعه مروری، که نتایج ۲۱ تحقیق را در دو کشور چین و ترکیه بر روی ۵۷۹۲۷ کودک و نوجوان در ژوئن ۲۰۲۱ جمع­بندی نموده، علائمی از قبیل افسردگی، پرخاش‌­جویی، تمایل به گوشه­‌نشینی، اضطراب حضور در جمع، کسالت و مواردی از این‌­دست را گزارش کرده‌­اند که در زمان قرنطینه به سرعت در میان کودکان و نوجوانان رشد داشته است. هرچند بازگشت به مدرسه و فضاهای آموزشی تا حدودی توانسته اثرات مخرب خانه‌­نشینی را خنثی کند، همچنان نشانه‌­هایی از عدم تمایل به حضور در جمع و فقدان احساس اعتماد بنفس بخصوص در میان دختران نوجوان گروه سنی ۱۴ تا ۱۷ سال دیده می­شود. بنابراین لازم است که در قدم اول، والدین نسبت به نشانه‌­های اجتنابی هشیار بوده و پس از شناسایی آن با کمک روانشناسان و مشاوران از آسیب‌­ها بیشتر پیشگیری نمایند. از دیگر اقدامات موثر که در این شرایط توصیه می‌­شود، تشویق نوجوانان به حضور در جمع‌­های کوچک همسالان است که تا حدودی تمایل به انزوا و اضطراب بودن در جمع را، کاهش می‌­دهد. پس از آن شرکت کردن در گروه‌­های بزرگتر فرهنگی، ورزشی یا کلاس­‌های آموزشی بسیار کاراست. کمک به دوست‌یابی از دیگر اقداماتی‌ است که اگر با پشتیبانی والدین انجام شود، شبکۀ ارتباطی نوجوان تقویت شده و داشتن دوستان بیشتر در افزایش حس اعتماد بنفس، موثر خواهد بود. ضروریست که والدین در چنین شرایطی از هرگونه تمسخر، کنایه و دست­‌کم گرفتن ترس‌­های اجتماعی فرزندان پرهیز کرده و با ترتیب دادن نشست‌­های خانوادگی که اعضا همگی به بیان آزادانه احساسات و ترس‌­های خود می‌­پردازند، فضا را برای ابراز نظر و جلب اعتماد فراهم کنند. بدین‌­شکل به نوجوانان القا می‌­شود که مواجهه با ترس‌­ها، خود نوعی شهامت در مسیر رشد انسان است که مختص به همه‌ی افراد بوده و نباید از آن شرمسار باشند.