عدم وجود اراده کافی در وزارت نفت برای راه اندازی بورس نفت / بنزین صادراتی ایران شاخص منطقه شد

به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرمهم، علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی در نشستی خبری اظهار داشت: در بند ۱۳ و ۱۴ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی به مواردی از جمله افزایش صادراتی که نفت، گاز، پتروشیمی و فراورده های نفتی، افزایش ذخایر راهبردی نفت و گاز، افزایش مشارکت بخش خصوصی در صادرات محصولات مذکور و… اشاره شده و از همان زمان تاکنون بخشی از وظایف ما اجرای این سیاست ها بوده است.وی افزود: به طور کلی ۷۴ کارگزاری عضو بورس انرژی بوده و معاملات را انجام می دهند و معاملات بورس انرژی از طریق ۹۶ ایستگاه معاملاتی انجام شده و تاکنون ۴۰۸ کالا و اوراق در این بازار پذیرفته شده اند که توسط ۷۱ شرکت عرضه می شوند.
مدیرعامل بورس انرژی با بیان اینکه “برق توسط ۷۴ نیروگاه در بورس انرژی عرضه می شود”، گفت: از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا ۹ تیرماه بالغ بر ۲۹ هزار میلیارد تومان معاملات در بورس انرژی انجام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۰ درصد رشد در ارزش معاملات صورت گرفته است.
وی ادامه داد: در بازار برق بیش از سه میلیارد و ۸۱۱ میلیون کیلووات ساعت به ارزش ۲۱۹ میلیارد تومان معامله صورت گرفته است. همچنین در بخش هیدروکربنی بالغ بر دو میلیون و ۴۱۰ هزار تن انواع فراورده معامله شده که ارزش آن بالغ بر ۲۵ هزار میلیارد تومان است؛ همچنین ارزش اوراق سلف موازی استاندارد بالغ بر سه هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان بوده و ارزش سایر محصولات نیز بالغ بر ۴۹۰ میلیارد تومان است.
نقوی با بیان اینکه “میزان معامله فراورده های هیدروکربنی از ابتدای تأسیس بورس انرژی بالغ بر ۳۵ میلیون تن بوده که ۱۶ میلیون تن آن در سال ۹۹ معامله شده است”، گفت:  ۳۸ نیروگاه خصوصی و ۳۶ نیروگاه دولتی در بورس انرژی، برق عرضه می کنند؛ همچنین ۳۹ شرکت توزیع می توانند برق خریداری کنند؛ در بازار مصرف کنندگان بزرگ ۳۹۳ شرکت کد معاملاتی گرفته اند و ۷۱۶ مصرف کننده به بورس انرژی معرفی شده اند و در حال اخذ کد هستند.
وی افزود: در بازار هیدروکربوری بالغ بر ۱۳۰۰ فعال حقوقی داخلی و ۶۰۰ فعال حقوقی خارجی معاملات را انجام می دهند؛ همچنین نزدیک به ۱۴ میلیون تن انواع فراورده صادر شده است که ارزش آن بالغ بر ۹۳ هزار میلیارد تومان است که نسبت به سال ۹۸ معادل ۱۷۹ درصد از نظر حجم و ۲۱۲ درصد از نظر ارزشی رشد داشته است.
نقوی در خصوص ابزارهای تأمین مالی در بورس انرژی گفت: اوراق سلف موازی استاندارد به عنوان یک ابزار جدید توسط بورس انرژی معرفی شد که برای فراورده های نفتی و برق بود؛ در این راستا بالغ بر ۳۶ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر شد که ۳۲ هزار میلیارد تومان آن مخصوص فراورده و ۴۰۰۰ میلیارد تومان نیز مخصوص برق بود.
مدیرعامل بورس انرژی با بیان اینکه “ارزش متوسط روزانه معاملات از ۱۰۰ میلیون تومان در سال ۹۱ به ۵۴۱ میلیون تومان رسیده”، گفت: راه اندازی بازار قراردادهای آتی برای فراورده های نفتی، راه اندازی معاملات گواهی صرفه جویی کالایی، توسعه بازار فیزیکی و راه اندازی معاملات گاز از جمله برنامه های بورس انرژی برای سال جدید است.
وی افزود: گواهی صرفه جویی انرژی در شورای فقهی سازمان بورس تصویب شده و در سال ۹۹ به عنوان یک ابزار جدید معرفی شد.
مدیرعامل بورس انرژی تصریح کرد: مجلس شورای اسلامی در بودجه امسال مصوبه ای برای عرضه گاز طبیعی داشت که براساس آن شرکت ملی گاز موظف به عرضه ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در بورس انرژی شده بود.
وی ادامه داد: این مصوبه در هیأت وزیران تصویب شد و امیدواریم در نیمه اول امسال بتوانیم شاهد معاملات گاز طبیعی در بورس انرژی باشیم.
نقوی در خصوص عرضه نفت خام در بورس انرژی گفت: عرضه های نفت خام مربوط به مصوبه بودجه سال ۱۳۹۸ است که وزارت نفت طبق آن موظف شد نفت خام سبک، نفت خام سنگین و میعانات را به صورت ماهانه عرضه کند اما این بند دیگر در بودجه وجود ندارد و اگر بخواهیم عرضه نفت در بورس انرژی رونق بگیرد باید امور بین الملل شرکت ملی نفت مصمم به انجام این کار باشد و به این باور برسند که تأثیر بورس برای کشف قیمت و جلوگیری از فساد مناسب است.
وی افزود: اراده کافی برای عرضه نفت خام در بورس انرژی از سوی عرضه کننده در کشور وجود ندارد؛ این در حالی است که بستر عرضه نفت در بورس انرژی فراهم است.
مدیرعامل بورس انرژی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر در سیاست های ابلاغی تأکید شده است که سهم بخش خصوصی در صادرات نفت افزایش یابد. عرضه کننده در کشور ما شرکت ملی نفت است و باید این اراده از سوی این شرکت وجود داشته باشد و خریداران از عرضه منظم و مستمر اطمینان خاطر داشته باشند؛ البته از افزایش حجم معاملات در بورس انرژی مشخص است که وزارت نفت به بورس اعتماد پیدا کرده است.
وی ادامه داد: ایران سال گذشته صادرکننده بزرگ بنزین در منطقه و قیمت ساز منطقه در بحث بنزین بود؛ در واقع بنزین معاملاتی ایران در منطقه شاخص است زیرا برای عرضه بنزین در بورس چه دریایی و چه زمینی اراده وجود داشت و رقابت جدی در این حوزه امسال هم وجود دارد.
مدیرعامل بورس انرژی با بیان اینکه “۶۰ درصد تولید برق کشور توسط بخش خصوصی صورت می گیرد و ۳۰ درصد برق تولیدی برای مصرف کننده بالای ۵ مگاوات است”، گفت: در قانون برنامه ششم توسعه و رفع موانع تولید بر کشف قیمت برق در بورس تأکید شده است.
وی افزود: سال گذشته در هیأت وزیران مصوبه ای تصویب شد که مصرف کننده بالای ۵ مگاوات معاملات خود را از طریق بورس انجام دهد که این موضوع از اردیبهشت سال جاری انجام شد.
نقوی با بیان اینکه “وزارت نیرو کمی دیر به بازار بورس توجه نشان داد و حجم معاملات برق در بورس انرژی بسیار پایین است”، گفت: وزارت نیرو و شرکت توانیر هم تولیدکننده هستند، هم خریدار و هم رگولاتور؛ این در حالی است که بخش رگولاتور باید جدا شود.
وی افزود: قیمت برق در سال های گذشته تغییر نکرده است و این باعث شده است که ساخت نیروگاه برای بخش خصوصی به صرفه نباشد.
مدیرعامل بورس انرژی با بیان اینکه “بین بورس انرژی و وزارتخانه های نفت و نیرو اختلافی وجود ندارد”، گفت: ابزارها استاندارد و براساس مقررات است؛ بورس انرژی تخصصی بوده و افرادی که دارای شرایط باشند و امکان صادرات و توانمندی مالی داشته باشند می توانند در این بازار شرکت کنند.
نقوی در پاسخ به سوالی در خصوص راه اندازی صندوق پروژه در بورس انرژی گفت: نخستین صندوق پروژه برای یک نیروگاه تشکیل شد؛ انتقال دارایی به صندوق پروژه معاف از مالیات شد و مکاتباتی با وزارتخانه های نفت و نیرو از سوی بورس انرژی صورت گرفت و این بورس برای تشکیل این صندوق ها اعلام آمادگی کرد و مذاکراتی در این خصوص در جریان است. /تسنیم