تکرار روزهای روشن بورس؟
به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرمهم، در پایان معاملات روز گذشته ۱۶آذرماه بورس تهران، شاخص با رشد ۳۲ هزار و ۴۲۹ واحدی به یک‌میلیون و ۵۲۳ هزار و ۱۰۶ واحد رسید. و این در حالی است که شاخص کل هم وزن با رشد ۱۰ هزار و ۲۰۲ واحدی نیز به ۴۴۲ هزار و ۶۷ واحد رسید.بازار سرمایه درماههای گذشته به شدت پرنوسان و نزولی بود و روند صعود مجدد از یک ماه پیش و چند روز بعد از اعلام نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شروع شد و از دو هفته پیش و با اجرای محدودیت‌ها روند به شدت صعودی گرفت. موضوعی که نگاه به روند حدود دو ماهه کار بورس هم آن را به خوبی نشان می‌دهد؛ شاخص کل در اوایل مهرماه روی عدد یک میلیون و ۵۰۰هزار واحد بوده است و بعد در نیمه آبان تا مرز یک میلیون و ۱۰۰هزار واحد نزول کرده و پس از آن روندی صعودی در پیش گرفته،روز گذشته دوباره از مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد دوباره عبور کرد و در واقع کانال قبلی را پس گرفت. تحولات بورس در سه هفته گذشته بسیاری از سرمایه‌گذاران را دوباره به این بازار که حتی کرونا هم نتوانسته آن را شکست دهد، امیدوار کرده است. حال جمع کل ارزش بازار سهام به ۷۱۸۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.
در این میان آمار‌ها نیز نشان می‌دهد که جمع کل درآمد شرکت‌های بورس از آخر آبان پارسال تا پایان آبان ۹۹ نزدیک به ۷۵درصد رشد کرده و از ۱۱۰هزار میلیارد تومان به ۱۹۲ هزارمیلیارد تومان افزایش یافته است. بخش عمده این رشد ناشی از رشد تورم و رشد ارزش اسمی محصولات کارخانه‌ها و شرکت‌هاست که البته هنوز مشخص نیست با در نظر‌گرفتن هزینه‌های تولید، حاشیه سود شرکت‌های بورس چقدر تغییر کرده است. با این حال داده‌های موجود پیام‌آور ارقام جالبی برای سهامداران است و نشان می‌دهد که شرکت‌های بورس عملکرد عجیبی در تولید سود در یکسال داشته‌اند؛ رشد‌هایی که شاید در کمتر کشوری اتفاق بیفتند. این اطلاعات نشان می‌دهد به‌طور میانگین درآمد ۴۴.۴درصد از صنایع بورس در یک سال گذشته تقریبا ۲برابر شده است. همچنین در این میان درآمد ۲۲درصد از صنایع هم رشدی بیش از ۲۰۰درصد داشته اند. از مجموع کل صنایع بورس، ۳صنعت زراعت، بانکداری و هلدینگ‌ها با بیشترین میزان افزایش درآمد مواجه بوده‌اند.
در این بین کارشناسان بر این باورند که در ماه‌های باقیمانده از سال جاری روند رو به رشد سود‌آوری شرکت‌های بورس حتی شتاب بیشتر می‌گیرد؛ چرا که اثر عمومی گرانی محصولات درصورت‌های مالی شرکت‌های بورس هنوز محاسبه نشده است. در این بین تحلیلگران تکنیکی بر این باورند که در صورت عبور شاخص از محدوده یک میلیون و۶۰۰هزار واحد، این پتانسیل در شاخص وجود دارد که تا سقف قله قبلی یعنی محدوده ۲ میلیون واحد حرکت کند. اتفاقی که می‌تواند دوباره لبخند را به لب سهامداران دل نگران چند ماه اخیر بنشاند!
اما چه شد که یکباره اوضاع بورس تهران تغییر کرد و در سرمای اواسط آذرماه سبز و بهاری شد!؟ به اعتقاد کارشناسان ظهور ۳محرک تازه حمایت از بازار سهام، تزریق منابع صندوق توسعه ملی
و کاهش شیب نمودار نرخ سود بین بانکی، سوخت لازم برای رشد شاخص بورس در روزهای باقیمانده از سال بوده است؛ چنان‌که با ظهور ۳محرک تازه برای تداوم رشد بورس، ارزش بازار سهام روز گذشته از محدوده یک میلیون و ۵ ۰۰هزار واحد عبور کرد. البته در واقع یک هفته بعد از مشخص شدن نتایج اولیه انتخابات آمریکا، بازار سهام شروع به رشد کرد و از آن زمان یعنی از ۲۰آبان تاکنون شاخص کل بورس تهران حدود ۲۱۵ هزار واحد رشد کرده است.
به زعم کارشناسان نتایج این انتخابات یک محرک بنیادی برای رشد بورس بود، زیرا علاوه بر کاهش ریسک‌های سیستماتیک، می‌تواند بر چشم‌انداز اقتصادی ایران به‌دلیل کاهش سطح تنش‌های سیاسی اثرات مثبتی داشته باشد. این سوخت بنیادی موجب شده شاخص کل بورس که بیانگر میزان بازده سرمایه‌گذاری در بازار سهام است، از ۲۰ آبان تاکنون ۲۱۵هزار واحد رشد کند.
در این دوره جمعا ۱۱۵۰هزار میلیارد تومان یعنی معادل ۲۰درصد به ارزش بازار سهام اضافه شده است. این رشد نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران در این مدت به‌طور میانگین ۱۷.۷درصد در بورس سود کرده‌اند؛ درحالی‌که در همین مدت سایر بازارهای سرمایه‌گذاری از جمله، طلا و ارز و مسکن وارد رکود شده‌اند.
رضا پورقرایی، کارشناس اقتصادی در خصوص عامل یا عوامل موثر در بهبود شاخص طی هفته‌های اخیر به «آفتاب یزد» می‌گوید: «نخستین محرک بنیادی پرقدرت که می‌تواند صعود بورس در روزهای آینده را تضمین کند، تاکید مقام معظم رهبری به فروش سهام شرکت‌های دولتی است. کما اینکه در نخستین روز هفته جاری عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی در اینستاگرام خود در این‌باره نیز نوشت که رهبر معظم انقلاب، در دیدار ۴ آذرماه ۹۹ با اعضای شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی، نکات مهم و راهبردی درخصوص اقتصاد کشور بیان فرمودند. ایشان در بخشی از بیاناتشان درمورد نحوه تامین کسری بودجه دولت، روش فروش اوراق و سهام دولت را مورد تاکید قرار داده و استقراض از بانک مرکزی و انتشار پول برای تامین کسری بودجه را نفی کردند. امیدوارم با توجه به مجوز‌های قانونی دریافت شده، این روند، در ماه‌های باقیمانده سال نیز، با جدیت ادامه یابد تا بتوان بودجه امسال را به‌صورت سالم و با کمترین اثرات جانبی بر اقتصاد کلان و معیشت مردم،
تامین مالی کرد.»
به گفته وی با تاکید رهبری برای تداوم عرضه سهام دولت در بازار سهام، احتمالا عرضه‌های اولیه دوباره افزایش یابد و این موضوع به افزایش ورود نقدینگی به بازار سهام منجر شود.
پورقرایی در مورد محرک دومی که قطعا می‌تواند ظرف روزهای آینده به تداوم صعود بازار سهام منجر شود به تزریق ۱۰۰۰میلیارد تومان از منابع صندوق توسعه ملی به بازار سهام اشاره می‌کند و می‌افزاید: به‌طور کلی تزریق منابع مالی جدید، مهم‌ترین اهرم رشد بازارهای سهام در سراسر جهان است.
وی با بیان اینکه تغییرات شاخص ظرف روزهای گذشته به‌دلیل ورود صندوق تثبیت بازار سرمایه نبوده است در این خصوص می‌افزاید: توافق به این صورت است که صندوق توسعه ملی در صندوق تثبیت بازار سرمایه با نرخ سالانه ۱۲ درصد و طی یک قرارداد ۵ ساله سپرده‌گذاری می‌کند و در پایان ۵ سال اصل مبلغ به صندوق توسعه ملی برمی‌گردد.
وی با بیان اینکه براساس قوانین موجود، از سال ۱۳۹۴ به بعد، صندوق توسعه ملی باید یک درصد از منابع سالانه خود را در صندوق تثبیت بازار سرمایه، سپرده‌گذاری می‌کرده که این موضوع اکنون به ثمر نشسته می‌گوید: با وجود اینکه چند‌ماه زمان سپری شده تا تکلیف قرارداد مشخص شده و به تصویب برسد، اکنون یک هزار میلیارد تومان از این منابع به صندوق تثبیت بازار سرمایه به‌منظور پشتیبانی از سهامداران واریز شده است.
این کارشناس اقتصادی در مورد عامل دیگری که می‌تواند به‌عنوان یک محرک بنیادی زمینه‌های رشد شاخص را در روزهای آینده فراهم کند، به کاهش شیب نمودار نرخ سود بین بانکی اشاره می‌کند که در واقع با کاهش نرخ بهره اوراق بدهی در بازار بین بانکی به‌عنوان نرخ سود بدون ریسک، میزان تزریق منابع به بازار سهام که ریسک بالاتری دارد افزایش می‌یابد.
وی با بیان اینکه در آبان‌ماه سال‌جاری ۴ مرتبه عملیات بازار باز و با هدف تزریق نقدینگی به بازار بین‌بانکی و هدایت نرخ سود به سمت نرخ سود هدف انجام شد تصریح می‌کند: این موضوع می‌تواند خیال سهامداران را راحت‌تر کند، زیرا در درازای یک‌ماه گذشته افزایش نرخ سود اوراق بدهی به‌عنوان سود بدون ریسک سهامداران را نگران کرده بود و حتی شایعاتی درباره افزایش نرخ سود بانکی هم مطرح شده بود که رئیس‌کل بانک مرکزی آن را تکذیب کرد. حالا با نزول شیب نمودار نرخ بهره بین بانکی، اعتماد سهامداران به وعده‌های بانک مرکزی بیشتر خواهد شد.
در کنار این عوامل البته شاید عوامل دیگری را هم بتوان برشمرد که چشم انداز داراییهایی مانند ارز، طلا و شاید مسکن افزایش قیمتی دیده نمی‌شود و انتظار تلویحی که برای بهبود شرایط اقتصادی وجود دارد، خود دلیلی بر بهبود معاملات در بورس است.
وی با تاکید بر اینکه چشم‌انداز رکود در سایر بازارها می‌تواند پول‌های افراد حقیقی را وارد بازار سرمایه کند، تصریح کرد: انتظاری که درباره بهبود شرایط اقتصادی کشور به وجود آمده است، می‌تواند چشم انداز آینده شرکت‌ها را نیز بهتر کند و این مسئله می‌تواند روند رو به بهبود و صعود بورس را تضمین کند.
با توجه به این شرایط و تداوم نوع رویکرد مسئولان به بورس تازه‌ترین آمار‌ها از افزایش اقبال دوباره سپرده‌گذاران به سپرده‌های کوتاه‌مدت حکایت دارد که شاید این به آن دلیل است که نرخ سود حقیقی سپرده‌های یکساله در محدوده منفی ۲۰ درصد است و این احتمال که در ماه‌های آینده نقدینگی بیشتری از سپرده‌های یکساله خارج شود، تقویت شده است. به‌نظر می‌رسد با مهاجرت نقدینگی از سپرده‌های بلندمدت به کوتاه‌مدت، بخشی از نقدینگی در ادامه مسیر راهی معاملات در بازار سهام شود که در این صورت شاخص بورس دوباره به مرز ۲ میلیون نزدیک خواهد شد. /آفتاب یزد
