شنبه بلاتکلیفی تعلیم!

به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، خوشحالی ماه مهر که هیچ، امسال زنگ مدرسه همه را گیج کرده است. اگر این همه اخبار متناقض راجع به روز اول مدرسه را به خود وزیر آموزش و پرورش هم عرضه کنیم، احتمالاً نمی‌داند بالاخره تکلیف چیست! پاسخ اینکه از شنبه کدام مدارس در کجا‌ها باز هستند و چه کسانی باید در مدارس حضور پیدا کنند و «شاد» این وسط چه می‌گوید و مواردی از این دست، هنوز هم که دو روز مانده به شروع سال تحصیلی، بدون پاسخ مانده است. در این بین یک خبر متحیرکننده دیگر هم از زبان یک مقام مسئول در آموزش و پرورش رسانه‌ای شده است: «احتمال ترک تحصیل ۳۶ درصدی دانش‌آموزان با آموزش مجازی!» این خبر البته بودار است، چرا؟! چون در کنار سایر اخبار حکایت از فشار عجیب مافیای مدارس غیردولتی برای بازگشایی مدارس و سردرگمی در وزارت آموزش و پرورش دارد.

دو روز مانده به آغاز سال تحصیلی وزیر آموزش و پرورش به نوعی از الزام ضمنی حضور دانش‌آموزان در مدارس سخن گفته است. کارشناسان معتقدند این چرخش موضع (وزیر قبلاً اعلام کرده بود فقط در مناطق عاری از کرونا مدارس باز می‌شوند) با فشار مافیای مدارس غیردولتی بوده است، چون با حضور دانش‌آموزان در مدارس شهریه‌های نجومی به طور کامل دریافت می‌شود. آمار ۳۶ درصدی ترک تحصیل به‌خاطر آموزش مجازی را هم می‌توان یک خبرسازی (ولو صحیح) به نفع مافیا دانست. همه این‌ها یعنی سر مافیا سلامت، بی‌خیال سلامت دانش‌آموزان!

اینقدر اخبار متناقض برای بازگشایی مدارس در رسانه‌ها منتشر شده که هنوز کسی نمی‌داند دو روز دیگر باید فرزندش را به مدرسه ببرد، یا برایش لپ‌تاپ و تبلت فراهم کند! تازه اگر بتواند لپ‌تاپ و تبلت تهیه کند. آمار‌های میلیونی از دانش‌آموزان بدون امکانات منتشر شده است؛ دانش‌آموزانی که مدارس‌شان سقف هم ندارد، گوشی هوشمند و تبلت هم ندارند. خانواده‌ای که در یک روستای محروم سه فرزند داشته باشد، چندان برایش مهم نیست که اینترنت «شاد» رایگان باشد یا نباشد، چون اساساً نمی‌تواند سه گوشی هوشمند تهیه کند؛ دانش‌آموزان در چنین مناطقی عطای درس خواندن را به لقایش می‌بخشند. بماند مشکلات عدیده چنین تعلیم و تربیتی برای معلمان که خودش مثنوی هفتاد من کاغذ دیگری است. جالب اینکه متولیان سلامت و مسئولان وزارت بهداشت مصرانه بر عدم برگزاری کلاس‌ها خصوصاً در پاییز تأکید دارند، ولی گویا زور دست‌های پشت پرده و مافیای مدارس غیردولتی از وزارت بهداشت بیشتر است و رعایت پروتکل‌ها فقط برای هیئت و عزاداری‌ها است، وگرنه کرونا در کلاس درس مملو از دانش‌آموز حضور ندارد.

حالا که قرار است آموزش در مدارس همچنان غیرحضوری باشد، می‌طلبید «شاد» برای کاربرانش رایگان باشد. این اتفاق روز گذشته رخ داد، البته پس از پیگیری‌های رسانه‌ای زیاد و از همه مهم‌تر اظهارنظر صریح رهبر انقلاب پیرامون «عدالت آموزشی». حالا اگرچه قرار است از ۱۵ شهریور بنا بر وعده مسئولان پولی بابت اینترنت مصرفی شاد پرداخت نشود، اما هنوز هم نگرانی‌های جدی در این رابطه باقی است. اصل دسترسی به آموزش مجازی ابزار‌هایی می‌طلبد که یکی از آن‌ها گوشی هوشمند است؛ این امکانات در اختیار همه نیست. از همین‌رو است که اخباری منتشر شده مبنی بر احتمال ترک تحصیل ۳۶ درصدی دانش‌آموزان! باید برای این‌ها هم فکری کرد.

تلفیق کرونا و آموزش یکی از مسائل مهم کشور است. هر چند رئیس‌جمهور و وزیر آموزش و پرورش تأکید کرده‌اند مدارس حتی‌المقدر به‌صورت حضوری برگزار شوند، ولی در مناطق قرمز و پر خطر ارائه آموزش‌ها از طریق شبکه شاد و رسانه ملی صورت خواهد گرفت.

به‌دلیل نبود بستر‌های لازم امکان استفاده همه دانش‌آموزان در جای‌جای کشور از رسانه ملی فراهم نیست و استفاده از شبکه آموزش شاد هم نیازمند بستر‌های خاص از قبیل گوشی هوشمند است. در این میان برای گام برداشتن به‌سوی عدالت آموزشی و ارائه خدمات یکسان به دانش‌آموزان دسترسی به اینترنت از ضروریات آموزش آنلاین به حساب می‌آید.

دو روز پیش رهبر انقلاب نسبت به رعایت عدالت آموزشی هشدار دادند. روز گذشته هم رئیس‌جمهور در جلسه هیئت دولت تأکید کرد: به سازمان برنامه و بودجه و هم وزارت ارتباطات دستور دادم که استفاده از شبکه شاد برای خانواده‌ها و دانش‌آموزان باید رایگان باشد و هیچ هزینه‌ای پرداخت نشود.

حسن روحانی گفت: از ۱۵ شهریور می‌خواهیم بگوییم فاصله‌ای بین جان و یادگیری و آموزش وجود ندارد. هم می‌شود درس خواند و هم می‌شود مراتب تحصیلی را ادامه داد و هم جوانان می‌توانند به آینده خود امیدوار باشند. درس خواندن در همه مقاطع برای ما مهم است و با در نظر گرفتن تمام پروتکل‌های بهداشتی که از ستاد کرونا اعلام شد، این کار به خوبی انجام می‌شود.

روحانی افزود: خانواده‌ها هم باید در این زمینه همکاری کنند و خود معلمان و دانش‌آموزان هم باید موارد لازم را رعایت کنند. امسال هیچ کودک ایرانی نباید از تحصیل بازماند و در کنار این آموزش حضوری، صداوسیما هم به امر آموزش کمک خواهد کرد.

روحانی با بیان اینکه فضای مجازی هم در زمینه آموزش فعال خواهد بود، گفت: در مدارس خصوصی که به شکل دیگری این امکان فراهم است و در مدارس دولتی هم شبکه شاد شکل گرفته‌است و برای استفاده از آن خانواده‌ها ناچار بودند که پول اینترنت بدهند تا از این شبکه استفاده کنند، اما امروز هم به سازمان برنامه و بودجه و هم وزارت ارتباطات دستور دادم که استفاده از شبکه شاد برای خانواده‌ها و دانش‌آموزان باید رایگان باشد و هیچ هزینه‌ای پرداخت نشود.

در همین زمینه وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه اصل اول برای ما آموزش حضوری است، گفت: اگر در مناطقی با شیوع گسترده روبه‌رو شویم در آن مناطق حضور دانش‌آموزان را ممنوع خواهیم کرد.

محسن حاجی میرزایی اظهار کرد: ما از روز شنبه، ۱۵ شهریور، آغاز سال تحصیلی را اعلام کردیم و همه مدارس ما در سراسر کشور فعال هستند. اصل اول برای ما آموزش حضوری است، بنابراین هر کجا امکان حضور دانش‌آموزان به تشخیص مدیر مدرسه و براساس دستورالعملی که ابلاغ کردیم، با رعایت فاصله‌گذاری‌ها، وجود داشته باشد، دانش‌آموزان باید در محل تحصیل خود حاضر باشند.

حاجی میرزایی افزود: در مدارسی که تعداد دانش‌آموزان آن زیاد است، ما ناگزیر هستیم که گروه‌بندی کنیم و از طریق مدرسه دانش‌آموزان به دو گروه روز‌های زوج و فرد، تقسیم می‌شوند. قاعده اصلی برگزاری حضوری همه مدارس در سراسر کشور است.

وی تأکید کرد: پروتکل‌هایی که اعلام شده سختگیرانه است و همه تلاش ما این است که رعایت سلامت دانش‌آموزان را بکنیم. همه کادر مدارس را موظف کردیم براساس پروتکلی که ابلاغ شده‌است، عمل کنند. در زمان‌هایی که دانش‌آموزان، طبق گروه‌بندی، به مدرسه نمی‌آیند آموزش به صورت غیرحضوری خواهد بود که تلویزیون را هماهنگ کردیم تا همه درس‌های پایه‌های مختلف تحصیلی را عرضه کند.

وزیر آموزش و پرورش تأکید کرد: اگر کسی دسترسی به تلویزیون و سامانه شاد را نداشته باشد، ما از طریق بسته‌های خودآموز آموزش لازم را به آن‌ها می‌دهیم. وی تصریح کرد: وضعیت مناطق مختلف به گونه‌ای است که تغییر وضعیت قرمز به زرد یا سفید به قرمز بسیار نزدیک است، بنابراین ما برای سلامت دانش‌آموزان سختگیرانه‌ترین پروتکل را که برای وضعیت‌های قرمز پیش‌بینی شده‌است، در نظر گرفتیم و تلاشمان این است که از طریق اعمال این مقررات کلاس‌ها را دایر کنیم.

وزیر آموزش و پرورش گفت: سال قبل دانش‌آموزان حدود دو سوم محتوای آموزشی را به صورت حضوری دیده بودند و امسال هم نیاز داریم کلاس‌ها را به صورت حضوری دنبال کنیم. اگر در مناطقی با شیوع گسترده روبه‌رو شویم در آن مناطق حضور دانش‌آموزان را ممنوع خواهیم کرد.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز پای کار آمد و تأکید کرد: به مردم این اطمینان را می‌دهیم که استفاده از شبکه شاد برای معلمان و دانش‌آموزان رایگان خواهد بود.

محمدجواد آذری جهرمی درباره تخصیص اینترنت رایگان برای آموزش مجازی کشور افزود: دستور رئیس‌جمهوری در جلسه هیئت دولت این بود که استفاده دانش‌آموزان و معلمان از شبکه شاد رایگان باشد، بر این اساس جلسه‌ای را با سازمان برنامه و بودجه برگزار خواهیم کرد و تصمیماتی را که اتخاذ می‌شود به اپراتور‌ها ابلاغ می‌کنیم.

وی اشاره کرد: آموزش مجازی صرفاً از شبکه شاد پیگیری نمی‌شود و برخی از مدارس از ابزار‌های دیگر نیز استفاده می‌کنند. در حال طراحی بسته ویژه‌ای برای دانش‌آموزان، دانشجویان، معلمان و اساتید دانشگاه هستیم تا به واسطه آن بتوانند آموزش مجازی را پیش ببرند.

آذری جهرمی خاطر نشان کرد: این کار، عدالت آموزشی را سبب می‌شود و جزئیات این طرح تا یک‌شنبه هفته آینده اعلام خواهد شد. تخصیص این بسته‌ها فراتر از اپلیکیشن شاد است. به مردم این اطمینان را می‌دهیم که استفاده از اپلیکیشن شاد رایگان خواهد بود.

وزیر ارتباطات درباره زیرساخت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مدارس و دانشگاه‌ها گفت: در حال حاضر اتصال بیش از ۸۶ هزار مدرسه در سراسر کشور به شبکه ملی اطلاعات به پایان رسید که این ظرفیت بالایی را برای آموزش مجازی فراهم می‌کند. در حال طراحی نقشه‌ای برای اتصال دانشگاه‌ها نیز به شبکه ملی اطلاعات هستیم که تا پایان سال جاری به انجام خواهد رسید. حدود هزار دانشگاه در سراسر کشور وجود دارد که باید با فیبر نوری به شبکه ملی متصل شوند.

وزیر ارتباطات خاطر نشان کرد: بسته‌ای که برای دانش‌آموزان و اساتید تعریف کرده‌ایم، بستری است که آن‌ها بتوانند از ابزار‌های موجود برای آموزش مجازی به صورت رایگان استفاده کنند و هزینه آموزش بر آن‌ها تحمیل نشود.

اگرچه این اتفاقات خرسند است، اما مشکل اصلی همچنان باقی است، تهیه سخت‌افزار‌های لازم برای دسترسی به آموزش مجازی از قبیل گوشی‌های هوشمند که در این شرایط برای خیلی‌ها امکان پذیر نیست.

به همین دلیل است که رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفته است: بسته‌شدن مدارس بر ترک تحصیل تأثیر می‌گذارد و ۳۶ درصد احتمال بیشتری برای ترک تحصیل است. پس یکی از ظرفیت‌های مهم بازنگه داشتن مدارس است.

فرهاد کریمی افزود: بسته شدن مدارس یکی از وضعیت‌هایی بوده که از جنگ جهانی دوم سابقه نداشته و ۹۰ درصد دانش‌آموزان را شامل شده‌است.

کریمی افزود: بر اساس تحقیقی که بعد از ابولا انجام شد، بسته بودن مدارس اثرات نامطلوبی دارد و نرخ ثبت‌نام دختران ۱۶ نقطه درصدی کاهش و اشتغال آن‌ها ۱۹ نقطه درصدی افزایش داشته‌است./جوان